Welkom

Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie
Artikelen in de categorie: Praktijkonderzoek ×
Praktijkonderzoek

Differentiatie observeren met ADAPT

Voor veel scholen is differentiatie, oftewel het afstemmen van het onderwijsaanbod op de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen, een aandachtspunt. Maar hoe breng je in kaart wat leerkrachten al doen, en wat er nog beter kan? Voor hun afstudeeronderzoek aan de academische pabo onderzochten Emma Vogelaar en ...

Praktijkonderzoek

Rekenen op papier

Netjes werken en reflecteren met een nieuw rekenschrift

Rekennotaties zijn een belangrijk onderdeel voor het begrijpen van rekenen-wiskunde. Peter Langerak beschrijft hoe een nieuw rekenschrift met verfijnd ruitjespapier een aanpak biedt voor het verder ontwikkelen van rekenvaardigheden.

 

Praktijkonderzoek

De rekencoördinator en de conceptkerndoelen rekenen en wiskunde

Rekencoördinatoren vervullen een belangrijke rol bij curriculumverandering. Belinda Terlouw beschrijft in dit artikel hoe een groep rekencoördinatoren in vier bijeenkomsten aan de slag is gegaan met de eerste versie conceptkerndoelen rekenen en wiskunde.

 

Praktijkonderzoek

Glasvezelvisie voor de Internationale Schakelklas

Rekencoördinator aan het woord

In Volgens Bartjens jaargang 43, nummer 4 is het artikel ‘Rekenen in de internationale schakelklas’ gepubliceerd. De hierna volgende tekst is een vervolg hierop. Carla Rietberg gaat in gesprek met Winny Verboom over haar rol als rekencoördinator en de werkwijze bij het reken-wiskundeonderwijs in de ISK.

 

...
Praktijkonderzoek

Rekenen in de internationale schakelklas

Connectie tussen taal en rekenen

‘Mevrouw, weet je… ik kan ‘s nachts niet slapen. Dan mis ik mijn vader en moeder zo…’

Welkom in de wereld van de Internationale Schakelklas (ISK), waar Winny Verboom als docent werkt met een groep jongeren. Meestal alleenstaand, minderjarig en vluchteling. Vorig jaar heeft Winny de post-hbo-opleiding tot rekencoör...

Praktijkonderzoek

Op zoek naar ideeën die potentieel hebben

Interview met Arthur Bakker

Arthur Bakker is sinds 1 januari 2024 hoogleraar Bètadidactiek en Curriculum in het aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek richt zich ook op vakdidactiek van rekenen-wiskunde. In dit interview vertelt hij over zijn plannen.

 

Praktijkonderzoek

Keuzes bij de rekenles

Een samenspel tussen leerkracht, leerling en leerstof

In het onderwijs maakt de leerkracht voortdurend bewuste of onbewuste keuzes. Keuzes in het aanbod: wat doe ik wel, wat niet, wat past bij de groep, wat niet? Aan de hand van gesprekjes met leerlingen en observaties van een les uit het begin van de leerlijn breuken laten we zien welke keuzes de leerkrachten maken en...

Praktijkonderzoek

Aan de slag met de conceptkerndoelen

Rekencoördinator aan het woord

Als leerkracht en rekencoördinator heb ik deel mogen uitmaken van het team van leerkrachten en docenten, vakexperts en curriculumexperts dat het afgelopen jaar de kerndoelen rekenen-wiskunde heeft geactualiseerd. In september is een set van 16 concreet geformuleerde concept kerndoelen voor zowel het primair als het ...

Praktijkonderzoek

ChatGPT in de klas; wat nu?

Is kunstmatige intelligentie (op zijn Engels artificial intelligence of kortweg A.I.) nu een vloek of een zegen voor het onderwijs? Hoe goed is kunstmatige intelligentie als rekenaar en als leraar? En hoe sluit dit aan bij de nieuwe conceptkerndoelen? 

 

Praktijkonderzoek

Bekwaam aan de start

Hoe kunnen aankomende leraren beter toegerust worden voor het verzorgen van reken-wiskundeonderwijs? Dat is de vraag die centraal stond in recent uitgevoerd onderzoek. In dit artikel doen we hiervan verslag. 

 

Praktijkonderzoek

Beter rekenonderwijs? Verbind vakinhoud met teamleren!

De afgelopen twee jaar zijn de rekenresultaten op basisschool ter Does in Hoogmade sterk verbeterd. In 2020 lag het groepsgemiddelde bij de methodeonafhankelijke toetsen in de meeste groepen op IV of V. In 2022 was dit niveau gestegen naar I+. Om tot een dergelijke groei te komen, hebben we gewerkt aan kennis van re...

Praktijkonderzoek

Wat is de geheime regel?

Pabostudenten lopen over een getallenlijn en vinden de regels

In het project FunThink1 werken leraren, onderzoekers en lerarenopleiders uit vijf Europese landen samen aan de ontwikkeling van functional thinking. Het denken en redeneren over functies en relaties staat hierbij centraal. In dit artikel wordt verslag gedaan van een activiteit die voor de bovenbouw van de basisscho...

Praktijkonderzoek

We moeten onze rekenlessen taliger maken

Volgens... de onderwijsadviseur

Pieter Gerrits is onderwijsadviseur bij de Onderwijsontwikkelaar en redactievoorzitter van JSW. Hij pleit voor veel aandacht voor taal tijdens de rekenles. Annette Markusse ging hierover met hem in gesprek.

 

 

Praktijkonderzoek

Rekenen met nieuwkomers

Rekencoördinator aan het woord

Rekenonderwijs aan nieuwkomers kent specifieke uitdagingen. Kinderen kunnen traumatische ervaringen hebben waardoor ze niet aan leren toekomen. De verschillen in vaardigheid zijn groot, bijvoorbeeld omdat kinderen in vluchtelingenkampen nauwelijks of geen onderwijs hebben genoten. Maar voor allen geldt dat de mate w...

Praktijkonderzoek

Draagkracht en plezier bij gezamenlijke schoolontwikkeling

Volgens... de onderwijsadviseur

Stichting SchOOL te Lelystad startte in mei 2021 met een traject voor al hun scholen om met elkaar te werken aan het verbeteren van het rekenonderwijs. In dit artikel is zichtbaar hoe samenwerken aan rekenen ook met 20 scholen een succes kan zijn en kan leiden tot duurzame schoolontwikkeling.

 

Praktijkonderzoek

Het rekenhoofd op aan

Samen de koers uitzetten

Daltonschool Het Kompas in Nieuwleusen vaart haar eigen koers bij het versterken van haar reken-wiskundeonderwijs. Vanuit het Dalton gedachtengoed ontwerpen zij reken-wiskundeonderwijs waarbij de leerlingen mede verantwoordelijk zijn voor het eigen leerproces. Op basis van een onderwijsplan werkt het team planmatig ...

Praktijkonderzoek

Op het puntje van je stoel

Uit de rugzak van meester Bartjens

Jeffrey van Welsen (Hogeschool KPZ en Panama) gebruikt het boekje ‘De kracht van rijke rekenvragen in een notendop’ (Noteboom et al., 2022) in zijn onderwijs aan pabo-studenten en in de begeleiding van schoolteams. Hij deelt zijn mening over deze publicatie.

 

Praktijkonderzoek

Inoefenen van de rekendoelen

Rekencoördinator aan het woord

Zowel als rekencoördinator op mijn eigen school als op de scholen waar ik als reken- en/of beweegspecialist kom, zie ik dat het inoefenen van de rekendoelen veelal op papier of digitaal gebeurt. Variatie in het aanbod is gering en met name op de digitale middelen vertrouwt men vaak blind. 

 

Praktijkonderzoek

Op allerlei manieren oefenen

Volgens... de onderwijsadviseur

Conny Bodin-Baarends werkt als onderwijsadviseur bij 1801 jeugd & onderwijsadvies (vestiging Hoofddorp). Ze begeleidt basisscholen bij allerhande rekentrajecten. Regelmatig worden haar vragen gesteld over het oefenen: hoe oefen je effectief en hoe houd je kinderen gemotiveerd? Annette Markusse ging hierover met haar...

Praktijkonderzoek

Rijke rekenproblemen in alle hoofdfasen van de leerlijn

Kinderen kunnen van rijke rekenproblemen heel wat leren. Volgens de auteurs maakt het daarbij niet uit waar de kinderen zich bevinden in de leerlijn. 

 

Praktijkonderzoek

Schatten met gestolen fietszadels

Leerlingen kiezen een leerzaam wiskundeprobleem

In dit artikel gaan leerlingen van groep 6 van de Julianaschool in Bilthoven aan de slag met wiskundeproblemen die vragen om schattend rekenen. Ze kiezen zelf een probleem waarvan ze denken het meeste te leren. Onderstaand nieuwsbericht dient als uitgangspunt voor de schatactiviteiten.

 

Praktijkonderzoek

Kinderen aan het denken zetten

Tijd voor een goed rekengesprek

Lia Oosterwaal heeft jarenlang lesgegeven in de bovenbouw en werkte ook als remedial teacher. Ze is ook al heel lang een van de ontwerpers van de Grote Rekendag. Ze begeleidt op dit moment twee schoolteams bij het houden van rekengesprekken. Annette Markusse sprak met haar over dit onderwerp.

 

Praktijkonderzoek

Rekenen voor je leven

Nadenken over waterverbruik

In het boek Rekenen voor je leven1 kun je lezen wat er kan gebeuren als je wiskunde en burgerschapskunde met elkaar verbindt. Het staat boordevol met vraagstukken uit het leven van alledag. Twee docenten van Hogeschool IPABO en twee eerstejaars studenten gingen met een van deze vraagstukken aan de slag. 

 

Praktijkonderzoek

Kleuters wiskundig uitdagen met prentenboeken

In dit artikel vertellen we je meer over wiskundige interacties en illustreren we hoe prentenboeken een brug kunnen vormen tussen het wiskundeonderwijs en kritisch denken, een belangrijk aspect van burgerschapsonderwijs.

 

Praktijkonderzoek

Van een methode volgen naar een methode gebruiken

Rekencoördinator aan het woord

De meeste leerkrachten herkennen zich er vast wel in: na het kiezen en invoeren van een nieuwe rekenmethode ga je vol enthousiasme aan de slag. Alles wat niet goed was aan de vorige methode, zal met deze nieuwe methode wel opgelost worden. De methode wordt nauwkeurig van A tot Z gevolgd. En voordat je het weet, ben ...

Praktijkonderzoek

Sneeuwpoppen als wiskundig object

Halverwege februari 2021 sneeuwde het flink. Tijdens de tweede coronalockdown was dit een zeer welkom cadeautje. De vers gevallen sneeuw biedt namelijk allerlei mogelijkheden om wiskunde te zien en te beleven. Zeker in een tijd van veel beeldschermwerk, was het voor studenten aan de lerarenopleiding de hoogste tijd ...

Praktijkonderzoek

Kleine rekenspelletjes met een groot effect

Rekencoördinator aan het woord

In het voorjaar van 2020 zijn wij met ons team overgestapt naar Pluspunt versie 4 van Malmberg. Tegelijkertijd hebben we ook additioneel materiaal bekeken. Onze keuze viel op Rekensprint en spellen die gekoppeld zijn aan de SLO drempels.

 

Praktijkonderzoek

Werken met Gynzy en Met Sprongen Vooruit

Rekencoördinator aan het woord

In schooljaar 2019/2020 hebben wij de overstap gemaakt van Snappet naar Gynzy. Daarnaast zijn wij ook gestart met de methodiek Met Sprongen Vooruit. Deze implementatie was best een zoektocht. 

 

Praktijkonderzoek

Rekenonderwijs op het mbo

Rekencoördinator aan het woord

Hoe bereid je mbo-studenten goed voor op hun rekenexamen1? Deze vraag staat vaak centraal in discussies over goed rekenonderwijs op het mbo. En eigenlijk is dit jammer, want enerzijds ligt de focus daardoor volledig op het rekenexamen terwijl wij onze studenten niet alleen moeten voorbereiden op hun rekenexamen maar...

Praktijkonderzoek

Een passend perspectief voor elke leerling

Volgens... de onderwijsadviseur

Jiska van Hall is onderwijsadviseur, rekenspecialist en orthopedagoog. Ze is nauw betrokken bij de implementatie van Passende Perspectieven voor rekenen. Wat zijn haar ervaringen met dit gedachtegoed? We vroegen het haar tijdens een interview.

 

Praktijkonderzoek

Kinderen houden van wiskundig nadenken

Als leerkracht heb ik ervaren dat kinderen houden van zelf nadenken en dat ze niet afhankelijk hoeven te zijn van een leerkracht die rekenstrategieën voordoet. Kinderen smullen van wiskundige, puzzelachtige problemen en laten zich graag verwonderen in de wereld van getallen, bewerkingen en ruimtelijk redeneren. Ze t...

Praktijkonderzoek

Rekenen op streefniveau 1S

Om het streefniveau 1S te kunnen behalen moeten leerlingen flexibel zijn in hun rekenaanpak. Maar wat betekent dat? En wat vraagt dit van de leerkrachten op de basisschool? Het zijn vragen waar we je graag over aan het denken willen zetten.

 

Praktijkonderzoek

Met eenvoudige middelen kinderen aan het denken zetten

Cijferkaartjes in groep 5

Ronald Keijzer en Milou van Vliet laten in dit artikel zien wat er kan gebeuren als je een keer niet volgens het boekje werkt. Ze beschrijven hoe je met cijferkaartjes en open vragen kinderen kunt uitdagen om te redeneren over getallen en hun onderlinge relaties. 

 

Praktijkonderzoek

Rekencoördinatoren hebben een goed verhaal

De opmaat voor een nieuwe rubriek in Volgens Bartjens

In deze Volgens Bartjens mag het werk van de rekencoördinator niet ontbreken. Deze heeft immers een belangrijke rol als het gaat om de wijze waarop de reken-wiskundemethode op de basisschool wordt ingezet. Hoe strikt houden we ons aan het boekje? Waar volgen we de methode en waar laten we haar los? Vooral wanneer er...