Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieDigiwijzer
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Wiskundig denken is een sport
Een soort van hersengymnastiek
Met zelfs een eigen didactiek
Waardoor het denken soepel wordt
Lees maar, er staat niet wat er staat
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Betekenis van taaluitingen en logica roepen interessante vragen op over hoe we communiceren, interpreteren en redeneren.
Tientallen tientallen
Groetjes van groep 3
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
‘Vandaag gaan we tientallen oefenen’, vertel ik tegen de groep.
Het belang van noteren en verwoorden
Jenneken van der Mark
Op het moment van schrijven van deze column zijn we nog aan het nagenieten van een inhoudelijk zeer geslaagde Panamaconferentie. Dat geeft energie in een periode waarin ook veel onrust heerst.
Taal is leuker als je denkt
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Wat een ontzettend originele bewerking van het gedicht ‘Denkend aan Holland’ van de vitalistische dichter H. Marsman door Marjolein Kool. Het plezier en de nieuwsgierigheid om met rekenen en wiskunde op onderzoek te gaan spat ervan af.
Niet meer
Groetjes van groep 1 en 2
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
‘Ga voor mij eens twee dezelfde grote bouwblokken halen,’ vraag ik aan Zlatan. Dat is zo gedaan. Hij komt met rechthoekige blokken terug.
Denkend aan Marsman
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Een tweekwarts of een vierkwarts maat
Een, twee, drie vier; een twee drie vier
Zo loop ik fijn langs een rivier
Die door oneindig laagland gaat
Regie op het eigen leerproces
Rekencoördinator aan het woord
Miranda Slomp-Horstman
Leraar: Wat zou je qua rekenen nou echt met mij willen delen? Waar ben jij heel erg trots op?
Leerling: Ik ben heel erg trots op dat ik heb geleerd om de korting die ik krijg uit te rekenen.
Leraar: Oké, vertel eens wat je aanpak is geweest. Wat heb je precies gedaan en hoe heb jij je doel bereikt?
Over verbanden en verbinden
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Hoe meer verband bij het verbinden
Des te ingewikkelder de gewonde raakt
Als je ten slotte het verbinden staakt
Is het slachtoffer haast niet meer terug te vinden
Handig
Groetjes van groep 1 en 2
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Vic uit groep 1-2 komt naar me toe. Hij krijgt zijn handschoenen blijkbaar niet goed aan. Hij steekt een hand omhoog en wijst naar de lege vinger. ‘Juf, deze vinger is leeg! Kun jij dat regelen?’
Verbinden en verbanden
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Wat een prachtige woorden voor een thema van deze versie van ons vakblad Volgens Bartjens. Vanuit wiskundig oogpunt, omdat wiskunde nooit op zichzelf staat, maar voortdurend in verbinding is met de wereld om ons heen. Dit geldt evengoed voor de vereniging, want wat is een vereniging zonder verbinding? Hoe belangrijk...
Denkend aan wiskunde
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Denkend door rekenen-wiskunde, denkend in rekenen-wiskunde, denkend aan wiskunde. Ook in dit nummer wordt onze aandacht getrokken door een boeiend onderwerp.
Via vakdidactiek
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Onder wiskundeleraren heb je meer kampen.
Constructivisme, ervaringsleren,
Of alle regels memoriseren
Zodat je je daaraan vast kunt klampen,
De kleinste grootste
Groetjes van groep 1 en 2
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
De kinderen zitten in de kring op de banken. Ik vraag: ‘Wie denkt dat hij de grootste is van de klas?’ Bijna iedereen steekt zijn vinger in de lucht. Dat is grappig.
Ontwikkelingen aan de hand van vakdidactiek
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Een nieuw jaar! Namens het bestuur van de NVORWO wensen we eenieder een gezond, gelukkig en schitterend rekenwiskundig jaar toe.
Rekenen, redeneren en wiskundige attitude in nascholing en begeleiding
Volgens... de onderwijsadviseur
Bronja Versteeg en Marije Bakker
Op welke manier kunnen leraren en schoolteams hun reken-wiskundeonderwijs verstevigen? Wanneer genieten leraren van hun vak en leren kinderen dat wat belangrijk is? Op welke manier zouden de nieuwe conceptkerndoelen daaraan kunnen bijdragen? Met deze vragen in het achterhoofd heeft een groep onderwijsadviseurs meege...
1, 2, 3 klaar
Groetjes van groep 1 en 2
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Vanmorgen zet ik alvast een bak klaar met cijfers van de cijfermat. Die hebben we straks nodig, want we gaan tellen in groep 1-2.
Stiekem oefen ik alvast bij de taalles. Er moeten dieren geteld worden. De meeste dieren zijn vlinders.
Dan gaan we naar de rekenles.
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Nog nooit heb ik zoveel moeite gehad een column te schrijven als deze keer. Ik kwam er gewoon niet uit. Het idee was raakvlakken te zoeken tussen de domeinen van de nieuwe conceptkerndoelen voor taal en rekenen en wiskunde (zie afbeelding 1). Ik ging er dapper mee aan de slag en kon moeiteloos de domeinen overstijge...
Op naar nieuwe kerndoelen rekenen-wiskunde
Van de NVORWO
Jenneken van der Mark en Michiel Veldhuis
Voor ons, als bestuursleden van de vakvereniging ter ontwikkeling van het reken-wiskundeonderwijs, is de oplevering van geactualiseerde conceptkerndoelen rekenen en wiskunde een belangrijk moment. Belangrijk, omdat nieuwe kerndoelen hard nodig zijn. De wereld om ons heen is dusdanig veranderd dat we ons af moeten vr...
Wiskunst
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Wat analoog was, is nu digitaal
Nieuwe kennis wordt steeds sneller oud
We werken alweer jaren in de Cloud
En gaan daar met de feiten aan de haal.
Kijken naar kinderen
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Of een kind nog op zijn vingers telt,
Of stiekem op de knokkels tellen moet,
Wat een opdracht met de motivatie doet,
Welk kind er vragen aan de orde stelt,
In competitie, of op gelijke voet,
Wie geïnteresseerd kijkt, of gekweld,
Wie als eerste haar resultaten meldt,
Of een groepje met haar ideeën voedt.
...
Kinderen kijken naar analogie
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Kinderen kunnen alleen vaardig worden in het toepassen van rekenprocedures als die vaak worden geoefend. Hierbij maakt het niet uit of het gaat om standaardprocedures zoals kolomsgewijs of cijferend rekenen of om handige hoofdrekenstrategieën. Ze moeten allemaal regelmatig worden geoefend zodat de rekenprocedures la...
De goede weg
Groetjes van groep 3
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Het onderwerp vandaag is plaatsbepalen. Voor de kinderen van groep 3 is dat best pittig. Ik begin dan ook met een makkelijke vraag: Wie van jullie is er weleens in een doolhof geweest?
Een nieuw schooljaar is weer van start
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Een schooljaar waarin weer van alles op de agenda komt, ook voor ons als NVORWO.
Hetzelfde anders
Groetjes van groep 4
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Er gaan steeds groepjes kinderen met mij mee om te rekenen. Zo ook deze vier: Lou, Lennox, Sef en Olivia. Ze moeten oefenen met tafelsommen dus ik heb twee dozen met vertiblocks erbij gepakt.
Chat/GPT en het verband tussen rekenen en taal
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
De laatste tijd is er veel te doen rondom het K.I. programma Chat/GPT. Het kan allerlei soorten teksten opleveren, afbeeldingen genereren, maar ook rekenkundige opgaven produceren.
Rekenschap van taal
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Als ik na plussen en wat minnen
Mijzelf eens rekenschap zou geven
Van hoe ik later in mijn leven
Iets met jou samen kan beginnen
Van de NVORWO
Bestuur NVORWO
Als NVORWO zetten we in op twee sporen: goed reken-wiskundeonderwijs in de basisschool en goed opleidingsonderwijs op de pabo’s.
Routekaart
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Realistisch rekenen, of automatiseren
Tafels stampen, drillen, corrigeren
Probleemgestuurd, of zelf ontdekkend leren
En dan over de aanpak discussiëren
Bespreken wat de kinderen beweren
Systematisch laten deduceren
Of rekentaken altijd structureren
Steil en strak de leerling instrueren
Er zijn veel wegen ...
Ontgoochelen
Groetjes van groep 3 en 4
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Zowel de kinderen van groep 3 als van 4 zijn aan het rekenen. Ik loop rond tot iemand mijn hulp vraagt. Het is Maya uit groep 3. ‘Ik snap dit niet.’ zegt ze en wijst naar één som.
Duurzaam ontwikkelen
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Als NVORWO staan we voor het ontwikkelen van reken- en wiskundeonderwijs.
Ontwikkelen van rekenen-wiskunde gebeurt van micro tot macroniveau.
Oefenen
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Kennis maken Wat je niet weet, moet je leren kennen.
Eerst leer je wat er valt te weten,
Te onthouden en niet te vergeten,
Om aan al dat nieuwe wat te wennen.
...
Dobbelgeld
Groetjes van groep 4
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
‘Juf, gaan we met dobbelstenen?’, vraagt Alya namens de hele groep. Ik heb de dobbelstenen al klaar staan en de kinderen pakken hun wisbordje.
Oefening baart kunst
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Als je in een spreekwoordenboek de uitdrukking ‘Oefening baart kunst’ opzoekt, vind je de volgende omschrijvingen: ‘Door oefening verkrijgt men vaardigheid’. ‘Door veel te oefenen wordt men vanzelf ergens goed in’. ‘Door veel te oefenen verbeteren de prestaties’. ‘Door iets vaak te oefenen of te doen, raakt men er b...
Doe je mee?
Van de NVORWO
Bestuur NVORWO
Een nieuw kalenderjaar is weer begonnen. Ook in 2023 zet de Nederlandse Vereniging voor de Ontwikkeling van Reken-WiskundeOnderwijs (NVORWO) zich in voor het bevorderen van het reken-wiskundeonderwijs. Maar dat kan niet zonder de betrokkenheid van jullie als leden. In deze bijdrage staan daarom twee oproepen voor ac...
Wijzer
Groetjes van groep 4
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Dit jaar werk ik met 7 kinderen uit groep 4. Zoals altijd heb ik ze al laten rekenen met behulp van dobbelstenen. Dat vinden ze leuk.