Welkom

Schooljaar 2023-2024 is opgestart, met wellicht een nieuwe klas voor je. Hoe kijk jij naar je (nieuwe) leerlingen? Ben je nieuwsgierig naar wat die leerlingen na hun zomerpauze allemaal in hun mars hebben?

In dit artikel bespreekt Belinda Terlouw de methodiek Kijken naar Kinderen. Ze laat in een gesprek met een onderwijsbegeleider en een leerkracht zien hoe deze methodiek positieve ontwikkelingen in de school stimuleert. Zowel voor het leren van de leerling als voor het leren van de leerkracht.  

Na een opleiding van anderhalf jaar studeerde ik in februari 2023 af als rekencoördinator aan de Hogeschool KPZ. Tijdens mijn opleiding ben ik heel anders tegen het reken-wiskundeonderwijs gaan aankijken. Rekenonderwijs is niet alleen het volgen van de methode, in de hoop dat al je leerlingen goed meekomen en de doe...

Of een kind nog op zijn vingers telt,

Of stiekem op de knokkels tellen moet,

Wat een opdracht met de motivatie doet,

Welk kind er vragen aan de orde stelt,

In competitie, of op gelijke voet,

Wie geïnteresseerd kijkt, of gekweld,

Wie als eerste haar resultaten meldt,

Of een groepje met haar ideeën voedt.

 ...

‘Heb je een vraag? Ga maar verder met iets wat je wel al weet, we bespreken je vraag later.’

De sterke rekenaars worden tijdens de rekenles vaak aan hun lot over gelaten en met pluswerk op de gang gezet (Keijzer, & Hotze, 2020). Paula Brusse onderzocht hoe het anders kan.

De afgelopen twee jaar zijn de rekenresultaten op basisschool ter Does in Hoogmade sterk verbeterd. In 2020 lag het groepsgemiddelde bij de methodeonafhankelijke toetsen in de meeste groepen op IV of V. In 2022 was dit niveau gestegen naar I+. Om tot een dergelijke groei te komen, hebben we gewerkt aan kennis van re...

Hier vind je de Draad van Ariadne van september 2023. 

In mijn ideale kleutergroep leren kinderen vanuit verwondering en nieuwsgierigheid, waarbij ze allerlei ervaringen en ontdekkingen opdoen én waarbij alle doelen aan bod komen. Dit kan op verschillende manieren en in allerlei vormen, bijvoorbeeld via meten en meetkunde. In dit artikel vertel ik je hier meer over.

Vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw werden in landen wereldwijd vernieuwingen doorgevoerd in het wiskundeonderwijs. Deze hervormingen raakten bekend onder de naam New Math.

Kinderen kunnen alleen vaardig worden in het toepassen van rekenprocedures als die vaak worden geoefend. Hierbij maakt het niet uit of het gaat om standaardprocedures zoals kolomsgewijs of cijferend rekenen of om handige hoofdrekenstrategieën. Ze moeten allemaal regelmatig worden geoefend zodat de rekenprocedures la...

In het project FunThink¹ werken leraren, onderzoekers en lerarenopleiders uit vijf Europese landen samen aan de ontwikkeling van functional thinking. Het denken en redeneren over functies en relaties staat hierbij centraal. In dit artikel wordt verslag gedaan van een activiteit die voor de bovenbouw van de basisscho...

Kun je met losse blaadjes je tafeltje opmeten? Frans van Galen en Yvette Schenk laten zien dat deze open vraag kan leiden tot discussies over verschillende aspecten van het begrip oppervlakte. In dit artikel zijn video's van de les toegevoegd.
Wie de les zelf wil geven, kan hier het lesplan downloaden.

Het onderwerp vandaag is plaatsbepalen. Voor de kinderen van groep 3 is dat best pittig. Ik begin dan ook met een makkelijke vraag: Wie van jullie is er weleens in een doolhof geweest?

Een schooljaar waarin weer van alles op de agenda komt, ook voor ons als NVORWO.

Ieder jaar organiseert de NVORWO voor haar leden de NVORWO-dag. Deze dag begint altijd met de jaarvergadering. Daarna kunnen verschillende workshops worden gevolgd en is er gelegenheid om met andere NVORWO-leden ervaringen uit te wisselen. In dit artikel wordt verslag gedaan van de NVORWO-dag die op 14 april 2023 in...

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. 

We leven in een snel veranderende informatiemaatschappij. Met ICT en social media hebben we altijd en overal toegang tot nieuws en andere informatie. Iedereen kan zelf informatie plaatsen en verspreiden. De keerzijde hiervan is dat nepnieuws en misleidende informatie een steeds groter probleem wordt. Kritisch denken...

Dit artikel geeft het achtste overzicht van de studielast en de contacttijd rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs. De afgelopen zeven edities (2009-2021) van dit onderzoek lieten zien dat de opleidingen geweldig verschillen als het om studielast en contacttijd gaat. Dit beeld is ongewijzigd voor de ...

Het mooie wiskundige bouwwerk was het vertrekpunt voor ons praktijkonderzoek van de laatste twee jaar. Door observaties in klassen en gesprekken met leraren en lerarenteams, ontdekten we hoe leerlingen slechts beperkte cognitieve schema’s voor wiskunde ontwikkelen. We brachten mogelijke oorzaken in kaart.

Vanuit d...

De visie of overtuiging van leraren op het reken-wiskundeonderwijs is mede bepalend voor de inrichting van het onderwijs. Dat geldt met name voor leraren in groep 1 en 2. In het hier beschreven onderzoek gingen we na wat de visie of overtuiging van leraren op het reken-wiskundeonderwijs is en hoe die bepalend is voo...

Kennis van het rekenen met breuken is nauwelijks van belang voor maatschappelijk functioneren. Dat ligt anders voor conceptuele kennis van dit domein. Dat is nodig om verder greep te krijgen op de wiskunde in het voortgezet onderwijs.

Een spel dat zich richt op het schattenderwijs positioneren van sommen met breuke...

Dit themanummer gaat over de verbinding tussen rekenen en taal. Het gaat over het idee dat je taal nodig hebt om te kunnen denken, en om daarover met anderen te kunnen praten. Als leerkracht zul je daarom tijdens de rekenles altijd oog moeten hebben voor de talige kant van het vak. In deze Volgens Bartjens kun je le...

Een leerkracht geeft les over breuken.

De ene krant gebruikt procenten, de andere breuken of verhoudingentaal. Klopt het wat ze schrijven? Frans van Galen en Bart Bronkhorst beschrijven hoe leerlingen krantenberichtjes vergelijken. In dit artikel zijn video's van de les toegevoegd. 

Wie deze lessen zelf wil geven, kan hier het materiaal downloaden.
lespl...

De leerlingen leren wiskundetaal gebruiken, zo staat het kort en bondig in de huidige kerndoelen. Achter dat korte zinnetje gaat echter een hele wereld schuil. In dit artikel laat de auteur zien welke verassingen de taal van getallen voor kinderen in petto heeft en wat je als leraar kunt doen om het leren van die wi...

Pieter Gerrits is onderwijsadviseur bij de Onderwijsontwikkelaar en redactievoorzitter van JSW. Hij pleit voor veel aandacht voor taal tijdens de rekenles. Annette Markusse ging hierover met hem in gesprek.

Er gaan steeds groepjes kinderen met mij mee om te rekenen. Zo ook deze vier: Lou, Lennox, Sef en Olivia. Ze moeten oefenen met tafelsommen dus ik heb twee dozen met vertiblocks erbij gepakt. 

Hier vind je de Draad van Ariadne van mei 2023 en het extra werkblad bij deze Draad.

Rekenonderwijs aan nieuwkomers kent specifieke uitdagingen. Kinderen kunnen traumatische ervaringen hebben waardoor ze niet aan leren toekomen. De verschillen in vaardigheid zijn groot, bijvoorbeeld omdat kinderen in vluchtelingenkampen nauwelijks of geen onderwijs hebben genoten. Maar voor allen geldt dat de mate w...

Lobke de Boer en Emma Huizer ervaarden in hun stageschool dat een rekenles geven aan een grote NT2-populatie, waarvan Nederlands de tweede, soms de derde (of zoveelste) taal is, voor uitdagingen zorgt. Ze grepen deze uitdagingen aan om voor een opdracht in hun opleiding wetenschappelijke literatuur hierover naar pra...

De laatste tijd is er veel te doen rondom het K.I. programma Chat/GPT. Het kan allerlei soorten teksten opleveren, afbeeldingen genereren, maar ook rekenkundige opgaven produceren. 

In de vorige Volgens Bartjens (jaargang 42, nummer 4) stelde Willem Vermeulen in het artikel ‘Oefenen: waarom, wat, wanneer en hoe?’ dat het bij oefenen zinvol is om te differentiëren. Daar ben ik het volledig mee eens. Maar over hoe dat oefenen er voor de groep (potentieel) sterke rekenaars uitziet, verschillen we ...

Letters kunnen samen woorden vormen, en woorden kunnen worden gecombineerd tot zinnen. Evenzo kunnen cijfers worden gecombineerd tot getallen, die samen met andere wiskundige symbolen rekenzinnen kunnen vormen als 20 + … = 28 of vergelijkingen als 2x + 5 = 12. Net zoals woorden en zinnen, kunnen ook getallen en reke...

In het reken-wiskundeonderwijs moet er aandacht zijn voor de reken-wiskundetaal, maar ook voor de wiskundige communicatie die op het eerste gezicht minder talig is. Dit sluit aan bij de zoektocht in het reken-wiskundeonderwijs naar betekenisvolle situaties waarin de wiskunde een rol speelt. 

Vrijdag 24 maart 2023 is voor de 9e keer de Nationale RekenCoördinatoren Dag (NRCD) georganiseerd. De organisatie wordt vanaf dit jaar vormgegeven vanuit een samenwerking tussen de NVORWO en het Lectoraat Rekenen Wiskunde van Hogeschool IPABO, Amsterdam. Tijdens de NRCD is aan het thema ‘De rekencoördinator; spil vo...

Als ik na plussen en wat minnen

Mijzelf eens rekenschap zou geven

Van hoe ik later in mijn leven

Iets met jou samen kan beginnen