Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactie
Wiskundige communicatie
Ronald Keijzer
In het reken-wiskundeonderwijs moet er aandacht zijn voor de reken-wiskundetaal, maar ook voor de wiskundige communicatie die op het eerste gezicht minder talig is. Dit sluit aan bij de zoektocht in het reken-wiskundeonderwijs naar betekenisvolle situaties waarin de wiskunde een rol speelt.

De rekencoördinator; spil voor goed rekenonderwijs
NRCD 2023, een terugblik
Susanne der Kinderen, Jiska van Hall en Ronald Keijzer
Vrijdag 24 maart 2023 is voor de 9e keer de Nationale RekenCoördinatoren Dag (NRCD) georganiseerd. De organisatie wordt vanaf dit jaar vormgegeven vanuit een samenwerking tussen de NVORWO en het Lectoraat Rekenen Wiskunde van Hogeschool IPABO, Amsterdam. Tijdens de NRCD is aan het thema ‘De rekencoördinator; spil vo...

Grote Rekendag - De afvalparade
Uit de rugzak van meester Bartjens
Vincent Jonker
Op 29 maart j.l. namen rond de 1000 basisscholen deel aan de 21ste Grote Rekendag met het thema 'De afvalparade'. De leerlingen gingen aan de slag met uitdagende reken-wiskunde-opdrachten rond het ontstaan van afval en het hergebruiken en verminderen van afval. Ook werd op een creatieve manier iets moois gemaakt van...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Samen het rekenonderwijs verbeteren
met een digitale methode
Nina Boswinkel en Lisanne Martens
Het gebruik van digitale middelen is niet meer weg te denken uit de dagelijkse routine van een leerkracht. Loop een willekeurige klas binnen en de kans is groot dat de leerlingen rekenen op chromebooks en de leerkracht de vorderingen van de leerlingen volgt op een dashboard. In dit artikel laten de auteurs zien hoe ...

De rekencoördinator in combinatie met leerkrachtondersteuner
Rekencoördinator aan het woord
Jolanda Boegschoten
Sinds 2020 ben ik rekencoördinator en daarnaast heb ik de rol van leerkrachtondersteuner.
Beide rollen zijn goed te combineren doordat ze elkaar versterken. Veel leerlingen hebben ondersteuning nodig bij rekenen. Door mijn rol als rekencoördinator ben ik in beide rollen veel met rekenen bezig en dat komt de kwalite...

De schoenen van de koning
Frans van Galen en Rob Romijn
Waar ongeveer is de plek van 4 op een getallenlijn waarop alleen maar de 0 en de 10 zijn aangegeven? Frans van Galen en Rob Romijn beschrijven hoe je met leerlingen van groep 3 over zulke vragen een gesprek kunt beginnen. Deze versie voor de website bevat opnamen van de lessen.
Wie deze lessen zelf wil geven, kan ...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Een winkel vol
Frans van Galen, Amaranta de Bie - Maassen en Susanne van de Bilt - Smit
De plaat van de Draad van Ariadne, op bladzijde 18 en 19 van Volgens Bartjens januari 2023 (jaargang 42, nr 3) laat kinderen situaties onderzoeken die je kunt beschrijven met een bijzondere optelsom. In dit artikel laten Frans van Galen en twee leerkrachten zien hoe de plaat op verschillende manieren ingezet kan wor...

Een rekenkast op school
Veelgestelde vragen over het hoe en waarom van een rekenkast
Marinda Blokzijl en Jessica van der Straaten
Een goed gevulde en handige rekenkast op je school, wie wil dat nou niet? Maar hoe begin je, wat stop je erin en hoe organiseer je de kast effectief? Deze en vele andere veelvoorkomende vragen worden in dit artikel beantwoord. Hopelijk heb je na het lezen van dit artikel ook alle antwoorden gevonden om je eigen effe...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Duurzaamheid in de rekenles: win-win!
Loek Spitz
Dat rekenen en duurzaamheid een goede combinatie vormen, laat Loek Spitz zien in dit artikel. Met de verschillende vraagstukken kun je meteen aan de slag in je klas.

Rekenen in het 'echt'
Rekencoördinator aan het woord
Michelle Cornfield
Ons rekenonderwijs is op dit moment redelijk traditioneel. We gebruiken een moderne methode: Wereld in getallen 5 en gebruiken IGDI als instructiemodel. We werken aan het verschuiven van de nadruk op het aanleren van procedures, naar aandacht voor het ontwikkelen van begrip.

Samen rijke problemen oplossen met Rekenmysteries
Madelie Vollmuller
In de rekenmethoden wordt er minder vaak gewerkt met rijke en open opdrachten. Om wel een rijk rekenprobleem met haar leerlingen te doen, probeerde Madelie Volmuller in groep 6 Rekenmysteries uit: lees-rekenboekjes waarin rekenkundige uitdagingen in een verhaal aan de orde komen. Ze merkte hoe enthousiast de leerlin...

Kiezen of delen
Delen en classificeren bij twee prentenboeken
Rob van Bree en Hanneke van Bree
Sommige prentenboeken stellen je in staat om kinderen in de context van een betekenisvol verhaal rijke, doelgerichte rekenactiviteiten aan te bieden. De auteurs beschrijven in dit artikel hoe je bij Gertje Gans deelt uit! het delen kunt verkennen en hoe je bij Olifant en de kist vol appels kunt oefenen met classifi...

Aandacht voor rekenbeleving
Rekencoördinator aan het woord
Sandra van Elburg
‘Sandra, ik heb een leerling in mijn klas die moeite heeft met rekenen en stagnatie lijkt steeds groter te worden. Wat kunnen we voor deze leerling betekenen?’ Wanneer deze vraag mij gesteld wordt ga ik hier met de betrokken leerkrachten en de intern begeleider over in gesprek. Vaak komen we erop uit dat naast een r...

Misverstanden over sterke rekenaars rechtzetten
Suzanne Sjoers en Belinda Terlouw
Misverstanden over het uitdagen van sterke rekenaars kunnen leiden tot onderwijsaanpassingen die onderpresteren uitlokken. In dit artikel bespreken Suzanne Sjoers en Belinda Terlouw enkele van de meest gehoorde misverstanden en stellen hier onderbouwde benaderingen tegenover.

De meerwaarde van een rekennetwerk. Alleen werken is optellen, samenwerken is vermenigvuldigen.
Rekencoördinator aan het woord
Ronnie Huberts
Na een pas afgeronde master SEN met specialisatie rekenen werd ik rekencoördinator op Basisschool De Waai. Ik had veel geleerd tijdens de opleiding. Mijn kennis over bijvoorbeeld diagnostische rekengesprekken en effectieve rekenlessen wilde ik graag delen met collega’s, want het is zonde als ik die kennis voor mezel...

Symposium Machtige Verhalen
Uit de rugzak van meester Bartjens
Marjolein Kool
Kees Boeke, die in de jaren 20 van de vorige eeuw de Werkplaats in Bilthoven oprichtte, had een unieke visie op het universum, tijd en snelheid, waarvoor hij zijn zogenoemde ‘tiendesprongen’ gebruikte. Jos Heuer, een van de auteurs van het in 2021 verschenen boek1 over deze ideeën, geeft hierover een lezing op het s...

Jubileumpuzzel NVORWO
Jos van den Bergh
Hoera, de NVORWO bestaat 40 jaar, ofwel 4 decennia, 8 lustra, 10 olympiaden of 1,6 generaties. De NVORWO heeft het getal 40 al (vol)gemaakt. Als lezer van dit mooie blad wacht je hier een uitdaging om ook het robijnen getal 40 te maken. In de puzzel verzamel je eerst 4 getallen, door de 4 puzzels op te lossen. Die 4...
Lied Panama 40 jaar
Uit de rugzak van meester Bartjens
Marjolein Kool
De veertigste Panamaconferentie is in aantocht. Op 30 juni en 1 juli 2022 zal dit bijzondere jubileum gevierd worden. De organisatie heeft kosten nog moeite gespaard en onder andere André Rieu met zijn orkest uitgenodigd. Marjolein Kool heeft een passende tekst gemaakt en omdat het belangrijk is dat alle aanwezigen ...

Kritisch burgerschap en de Grote Rekendag
Jessie Canjels en Vincent Jonker
In dit artikel leggen de auteurs een verbinding tussen de activiteiten van de Grote Rekendagen van 2022 (Architectuur) en 2023 (Afvalspelen) en hoe die activiteiten kunnen bijdragen aan de vorming van kritisch (bèta)burgerschap.
_w400_h260_bgtop.jpg)
Rijke rekenlessen met Matific
Een digitaal programma dat kinderen leert denken en praten over wiskundige problemen
Andrew Crisp en Elise Nab
Digitale programma’s hebben over het algemeen één kenmerk gemeen: leerlingen moeten (liefst zo snel mogelijk) het ene juiste antwoord invullen van een berekening. Haaks hierop staan lessen met rijke rekenvragen waarbij leerlingen zelf onderzoekend bezig kunnen zijn en leren beredeneren hoe ze tot een goede oplossing...
Puzzel je mee?
Uit de rugzak van meester Bartjens
Jan Broekhuizen
Welke rekensymbolen horen in de roze vakjes?
Maak de sommen kloppend. Vul in de roze vakjes +, - , : , of x in. Als het nodig is kun je in de blauwe vakjes haakjes zetten.

Reken op thematiseren
Margreeth Mulder-Bunk
Thematiseren is een werkwijze om onderwijs betekenisvol te maken. In dit artikel leggen we uit waarom thematiseren de betrokkenheid verhoogt en geven we suggesties hoe je daaraan rekendoelen en rekentaal verbindt.
_w400_h260_bgtop.jpg)
Vouwen met papier
Een praktijksuggestie voor groep 1 en 2
Alette Lanting en Annette Markusse
Jonge kinderen vinden het vaak heerlijk om vouwwerkjes te maken. Bovendien biedt het vouwen kansen voor allerlei ontdekkingen, met name op het gebied van meetkunde. In dit artikel bespreken de auteurs hoe je vouwactiviteiten in groep 1 en 2 kunt aanbieden.

Tellen als een rijk probleem
Frans van Galen en Marieke Bos
Leerlingen in groep 3 en 4 kennen de telrij tot 100, maar doorzien ze ook de structuur van de getallen? In de les die hier beschreven wordt moeten leerlingen een manier bedenken om het tellen van voorwerpen te organiseren, en dat blijkt nog niet zo eenvoudig als je in een groepje samenwerkt. Het tellen leidt tot een...

Prentenboeken met reken-wiskundige inhoud voor groep 1-2
Ans Veltman en Marjanne van Gameren
In dit artikel komen drie prentenboeken met een reken-wiskundige inhoud aan bod, die ontstaan zijn vanuit een unieke samenwerking tussen de auteurs van dit artikel en bekende schrijvers en illustratoren van prentenboeken. Prentenboeken bieden mogelijkheden om jonge kinderen in aanraking te laten komen met rekenen-wi...

Een wiskunstige verjaardagskaart
Bartjan Vollmuller
Als iemand jarig is, stuur je die persoon een kaartje. Maar hoe werkt dat als een tijdschrift jarig is? Deze vraag legde Bartjan Vollmuller voor aan groep 7 van basisschool De Mare in Alphen aan den Rijn.

Kijken naar Kinderen
Beelden brengen rekencoördinatoren op verhaal
Belinda Terlouw
In het schooljaar 2021-2022 is de NVORWO in samenwerking met diverse partners gestart met het organiseren van masterclasses. Op 6 oktober jl. stond Belinda Terlouw op het programma met een masterclass over Kijken naar Kinderen. Hierin liet ze aan rekencoördinatoren zien hoe je deze methodiek als middel kunt inzetten...

Grote Rekendag: bouwavonturen
Onderzoekend rekenen is meer dan alleen sommen maken
Vincent Jonker en Monica Wijers
De titel van de 20e Grote Rekendag is 'Bouwavonturen'. Er komen veel rekenactiviteiten kijken bij bouwen: tekenen, inschatten, rubriceren, plannen ... De kinderen combineren denkkracht met handvaardigheid. Een heel avontuur! De kinderen ontdekken hoe het is om architect te zijn, of constructeur, of bouwer.

Pimp je lesdoel
In elke reken-wiskundeles iets te leren
Suzanne Sjoers en Maud van Keulen
Hoe kun je er voor zorgen dat ook een sterke rekenaar voldoende aan zijn trekken komt? De auteurs van dit artikel laten zien hoe je via de ‘Lesdoelplusser’ een eerste stap kunt zetten naar een reken-wiskundeles die voor iedereen uitdagend is.

Op Rekenreis met de Grote Rekendag
‘Juf, je zei dat we de hele dag gingen rekenen, maar we hebben bijna geen sommetjes gemaakt!’ - Leerling groep 3-4
Nicolien van Haeften, Bartjan Vollmuller, Cody Wijkhuijzen, Vincent Jonker en Monica Wijers
Op 24 maart vond de Grote Rekendag 2021 plaats met het thema ‘Op rekenreis’. Basisschoolkinderen hebben gewerkt aan rekenkundige activiteiten die plaatsvinden in hun eigen belevingswereld. De gehele dag stond in het teken van onderzoekend leren gekoppeld aan de realiteit. In dit artikel worden de ervaringen van leer...

De referentiematentoolkit
Marike Verschoor, Marc van Zanten en Stanja Oldengarm
Om rekenwiskundige informatie die je in het dagelijks leven tegenkomt naar waarde te kunnen schatten, is het handig om een set referentiegegevens paraat te hebben. In een online werkgroep op de Panama-conferentie 2021 gingen deelnemers, en van sommigen ook hun kinderen, op zoek naar hun eigen persoonlijke referentie...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Kletsende kubussen in de klas
Moniek Warmer
Leerlingen doorzoeken het lokaal nauwkeurig. Kasten worden uitgepakt en opbergboxen verschoven. Soms roept een kind: ‘Is dit nu een driehoek of toch een piramide?’ of ‘Heeft al iemand een kubus gevonden?’ ‘Hoe praat een rechthoek eigenlijk?’ en ‘Wat voor karakter heeft een cirkel? Is die lief of juist een stiekemerd...

Rekenspellenwedstrijd
Over de rekenspellenwedstrijd 2021
Corinne Harten en Anneke Noteboom
Voor de zevende keer organiseren Volgens Bartjens en de NVORWO samen met de Marnix Academie, 999-Games en Wizz-spel de wedstrijd ‘Bedenk het beste rekenspel’.
Ook zin om dit jaar mee te doen? Dat kan!

Op Rekenreis!
Veel plezier tijdens de Grote Rekendag 2021!
Vincent Jonker
Vanwege de coronacrisis zijn er twee momenten om de Grote Rekendag van 2021 uit te voeren: op 24 maart en op 23 juni 2021 (en een eigen datum zoeken kan ook). Dit jaar is het thema 'Op rekenreis'.

Op reis met Ieke en Pol
Een rekendag vol verhalen
Frans van Galen
‘Op rekenreis’ is de titel van de Grote Rekendag 2021, die plaatsvindt op woensdag 24 maart. Dit keer zijn de activiteiten in elke groep georganiseerd rond een verhaal waarin de hoofdpersonen een avontuurlijke reis maken. De leerlingen reizen mee en lossen de rekenproblemen die onderweg opduiken op. Frans van Galen ...
