Nieuwsgierigheid als voorwaarde

Nieuwsgierigheid bij kinderen stimuleren

Als rekencoördinator, maar ook als leerkracht, ben ik nieuwsgierig geworden naar mijn leerlingen, collega’s en het huidige reken-wiskundeonderwijs bij ons op school. Ik wilde graag weten hoe wij er als team voor stonden en waar onze verbeterpunten lagen. Het reken-wiskundeonderwijs bij ons op school kan al een aantal jaar beter, maar hoe gaan we dat dan aanpakken?

Tijdens de opleiding heb ik opdrachten gedaan die ervoor zorgden dat ik vanuit die nieuwsgierigheid gericht ging kijken naar ons reken-wiskundeonderwijs en hoe ik hier met het team verandering in kon brengen. De directie, intern begeleider en ik vormden een goede driehoek. Het verbeteren van het reken-wiskundeonderwijs is een onderdeel van het schoolplan. Ik kreeg daarom tijdens studiedagen en werkvergaderingen mooi de gelegenheid om mijn opdrachten uit te voeren. In samenwerking met de directie en intern begeleider heb ik dan ook groepsbezoeken gedaan bij mijn collega’s om een goed beeld te krijgen van ons huidige reken-wiskundeonderwijs.

Tijdens een studiedag heb ik met mijn collega’s het prioriteitenspel gespeeld (Van Zanten, 2016) om een overzicht te krijgen van waar we nu staan en waar we heen zouden willen. Bij de studiedag die daarop volgde, kwamen we hierop terug en hebben we de prioriteiten behandeld waar we aan zouden willen werken. Deze vormden samen het schoolontwikkelplan waar wij nu als team allemaal achter staan.

Nieuwsgierigheid bij kinderen stimuleren

Reken-wiskundeonderwijs bestaat niet alleen uit het volgen van de methode. Tenslotte ben jij als leerkracht de baas over de methode en de methode niet over jou. Het is ontzettend belangrijk om naar de kinderen als individu te kijken en je af te vragen waarom bepaalde leerlingen de doelen maar niet behalen, terwijl anderen het zo oppikken.
Om het reken-wiskundeonderwijs te kunnen afstemmen op de leerling, ben ik in mijn groep 6/7 het reken-wiskundeonderwijs anders gaan indelen. Zo werkte ik 4 dagen uit de methode en had ik op dag 5 een methodeloze dag. Op deze dag probeerde ik achterstanden in te halen, rekengesprekken met kinderen te voeren en de doelen op een andere manier aan te bieden, bijvoorbeeld door middel van spel of het aanbieden van rijke rekenvragen. Het stimuleren van de nieuwsgierigheid van de kinderen stond hierbij steeds centraal. Ook mijn team probeerde ik hierin mee te nemen. Zo heb ik bij hen de Grote Rekendag geïntroduceerd en hebben we, in plaats van het programma dat wordt bedacht door de organisatie, deze hele dag zelf bedacht. Hierbij werd er door de gehele school groepsdoorbroken gewerkt met rijke rekenvragen, spellen van Met Sprongen Vooruit en andere activiteiten op het gebied van rekenen-wiskunde. Dit schooljaar hebben we dat weer gedaan. Het was dus een succes en ik heb als rekencoördinator mooi die stap kunnen maken met mijn team. De nieuwsgierigheid van de kinderen nam toe en daarmee ook de intrinsieke motivatie voor het vak rekenen-wiskunde.

Nieuwsgierigheid leerkrachten stimuleren

Om echt te kunnen waarderen wat de kinderen doen, is naast kennis en vaardigheden ook een nieuwsgierige houding van de leerkracht naar het denkwerk van de kinderen belangrijk. Het is daarom mooi dat ik hier als rekencoördinator samen met directie en intern begeleider elke studiedag en werkvergadering weer op terug kan komen. Zo hebben we met het team al verschillende stappen gezet om deze nieuwsgierige houding te ontwikkelen. In onze klassenmap houden we een logboek bij. Hierin wordt dagelijks het signaleren van de kinderen in de korte cyclus bijgehouden. Zo kom je als leerkracht niet voor grote verrassingen te staan als de bloktoets of Cito-toets wordt afgenomen. Tevens analyseren wij als team de bloktoetsen en Cito-toetsen om op die manier ook te kunnen kijken naar de middellange- en lange cyclus. Waar nodig voeren wij rekengesprekken met de kinderen waarin wij onze nieuwsgierigheid tonen naar hoe het kind denkt.

Daarnaast hebben we ervoor gekozen om voorafgaand aan het blok te toetsen om te kunnen zien waar onze leerlingen staan en wat zij van ons nodig hebben om te doelen toch te kunnen behalen.

De volgende stap met het team is het introduceren van de methodeloze rekendag. Hopelijk kunnen zij ook zien hoe waardevol dit is voor de leerlingen en dat je op die manier in de ruimte die je biedt,  veel te weten komt van je leerlingen.

Altijd nieuwsgierig blijven

Als rekencoördinator, maar ook als leerkracht, zal ik altijd nieuwsgierig blijven naar het denkwerk van de leerlingen op gebied van reken-wiskunde. Hoe zijn zij tot dat antwoord gekomen en hoe kan ik hen een stapje verder helpen in hun ontwikkeling zonder dat ik het denkwerk wegneem? Hoe blijven we ervoor zorgen dat we echt kijken naar wat het kind nodig heeft van ons als leerkrachten, zonder dat we denken dat het aanschaffen en volgen van een nieuwe methode de problemen wel zullen oplossen? Met mijn team heb ik tijdens mijn opleiding, maar ook daarna, al mooie stappen weten te maken maar we zijn er nog niet. Echter staan de neuzen nu wel dezelfde kant op en willen we allemaal het reken-wiskundeonderwijs voor de leerlingen betekenisvol maken. Ik ben trots dat ik op Sterrenschool KBS de Toekomst als rekencoördinator samen met mijn team het verschil kan gaan maken voor de leerlingen! Wij blijven samen nieuwsgierig.