Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenDe redactie
Neem contact op met de redactie van Volgens Bartjens_w400_h260_bg.jpeg)
Prijsvraag
Anneke Noteboom
Een spel is niet zo maar een geschikt rekenspel voor in de klas. Zo’n spel moet aan veel voorwaarden voldoen. Kun jij zo’n spel ontwikkelen? Ga de uitdaging aan!
_w400_h260_bg.png)
De Grote Rekendag als practicum tijdens de Nationale Rekendagen - R.Keijzer & C.Verschure
Ronald Keijzer en Corry Verschure
Het thema van de negende Grote Rekendag was ‘Redeneren en combineren’. Tijdens de Nationale Rekendagen werd in een van de practica het materiaal van de Grote Rekendag ingezet, waar leerkrachten leerden van de activiteiten voor hun leerlingen.
_w400_h260_bg.png)
Vroeger - Een A-B boekje
Ed de Moor
Een A-B boekje van vroeger diende om het alfabet te leren, maar elke letter vertelt ook een verhaal om van te leren. De C blijkt niet lastig te zijn, want die biedt de deugden van het ‘Cijfferen’, dat niets anders is dan ‘een erkorte wyze van tellen
_w400_h260_bg.png)
Groetjes van groep 5; IJsmeesters - Lia van Diem
Lia van Diem
Groep vijf gaat aan de slag met het op maat tekenen van een ijsbaan.... en zonder dat de kinderen het in de gaten hebben zijn de leerlingen druk bezig met rekenen
_w400_h260_bg.png)
Wiskunde van de straat - Geef met gulle hand aan de minderbedeelden!
Harrie Sormani
Harrie Sormani legt in zijn laatste bijdrage aan Volgens Bartjens uit waarom hij niet voor het sponsoren van sporters is die met het geld een ziekte willen bestrijden. Dit heeft toch weer met rekenen te maken....
_w400_h260_bg.png)
Verder kijken dan de einddoelen van groep 6 - Keuzes maken voor zwakke rekenaars
Sjoerd Huitema
Zwakke rekenaars kunnen vaak met veel pijn en moeite tot en met groep 5 bij het peloton blijven, daarna wordt het vaak echt te moeilijk voor hen. Doormodderen met de groep heeft geen zin, niet verder gaan dan de stof van groep 6 doet hen tekort.
Ontwerp een vakantiehuisje - Open vragen tijdens de Grote Rekendag
Ronald Keijzer
De Grote Rekendag biedt leerkrachten de kans om in een goed voorbereide leeromgeving kinderen aan het werk te zetten met betekenisvolle opdrachten. De leerkracht heeft op deze dag gelegenheid om te observeren en via gerichte vragen kinderen uit te dagen of verder te helpen.
_w400_h260_bg.png)
Speels en onderzoekend leren: Latijns rekenpotje
Jantine Bloemhof, Leo Prinsen en Jan Willem van S
In dit artikel geven Jantine Bloemhof, Leo Prinsen en Jan Willem van Slijpe een voorbeeld van rekenen en redeneren voor leerlingen van af groep vijf.
_w400_h260_bg.png)
Mijn neuspunt is Nederland; Sterke rekenaars uitdagen.
Hanna Broersen en Ronald Keijzer
Sterke rekenaars raken snel verveeld en hebben behoefte aan uitdagende en open activiteiten die aansluiten bij hun belevingswereld. Het is een kunst deze activiteiten zo aan te bieden, dat deze leerlingen niet geïsoleerd raakt van de rest van de groep.
_w400_h260_bg.png)
Een (on)mogelijke combinatie - Memoriseren en (hoog)begaafdheid
Suzanne Sjoers
Het is een vooroordeel dat hoogbegaafde leerlingen niet in staat zijn om tafels te leren. In dit artikel licht Suzanne Sjoers toe hoe het memoriseren bij hoogbegaafde leerlingen verloopt, waarom dit moeizaam kan gaan en hoe je dit proces kunt stimuleren.

Ontwikkeling en Onderzoek - Meer dan goed / fout - Diagnostisch toetsen van aftrekken in groep 5 (jrg. 36 nr. 3, 2017)
Scheltens, F. & Béguin, A. (2017).
In dit artikel worden factoren geïnventariseerd waaraan een instrument moet voldoen om misconcepties te signaleren die optreden bij aftrekken waarbij over het tien- en honderdtal gerekend wordt.
Overbruggingsfouten bij aftrekopgaven komen vaak voor bij leerlingen in groep 5 met een gemiddelde en lagere vaardigheid. A...
_w400_h260_bg.png)
Meten moet je doen; Leerzame ervaringen met kleine en grote maten - Arie Fase
Arie Fase
Toetsgericht onderwijs heeft meestal niet zoveel zin. Laat kinderen liever onderzoeken, ontdekken, ervaren en verklaren. Dat levert vroeg of laat mooie resultaten op.
_w400_h260_bg.png)
Het ballab (2); Rekenen in een onderzoekssituatie - Willem Uittenbogaard
Willem Uittenbogaard
Kun je de leerresultaten op het gebied van rekenen-wiskunde verhogen zonder dat leerlingen ervaren dat ze er meer tijd aan besteden? Willem Uittenbogaard ontwierp samen met leerkrachten een lessenserie waarin ballen de hoofdrol kregen.

Spel in de rekeles - 40!
Anneke Noteboom
40! is een eenvoudig spelletje waarin alleen maar gerekend wordt, waarin je elkaar kunt dwarszitten, dat verschillende strategieën vraagt om slim te spelen en waarbij je de ene keer voor kunt staan en na een paar beurten ineens weer achterstaat.
_w400_h260_bg.png)
Hoe kun je de kralenketting inzetten bij het leren rekenen - Julie Menne
Julie Menne
De kralenketting. Waar is die voor bedoeld? Mogen kinderen daar wel op rekenen? Waarom wel of niet? In dit artikel staat de kralenketting met 100 kralen en 10-structuur centraal. Hoe kan dit materiaal ingezet worden bij het leren rekenen?
Denkend rekenen en rekenend denken leren - Didactisch credo van Ed de Moor historisch gezien
Adri Treffers
In december 2016 overleed Ed de Moor. Ed de Moor schreef in Volgens Bartjens de rubriek ‘Vroeger’. Het was zijn opvatting
dat er ‘zonder verleden geen toekomst’ was. Bij het nadenken over de toekomst van het rekenonderwijs is het dan ook van
belang om naar het verleden te kijken, zoals Adri Treffers in dit artikel w...
_w400_h260_bg.jpg)
Volgens Bartjens heeft wat gezien - Rekenen-wiskunde in de gymles (jrg 37 nr 3, 2018)
Cathe Notten
Soms zien of lezen we iets waar we heel vrolijk van worden bij Volgens Bartjens. Dit keer is het reken-wiskundig aspect weliswaar niet het belangrijkste, maar er zijn genoeg raakvlakken om onze vondst toch met u te delen.
Kinderen die vragen... - Leren in de rekenles
Belinda Terlouw
Het is een wijdverbreid misverstand dat kinderen alleen geholpen worden door ze na te laten doen wat wij ze voordoen. Leren heeft met zelf denken te maken, met vrijheid, met zelfvertrouwen en met vragen stellen. Ons rekenonderwijs zou daar ruimte voor moeten bieden. Er gaat veel creativiteit verloren als we niet ber...
_w400_h260_bg.png)
Groetjes van groep vier: Zwaarwegende argumenten - Lia van Diem
Lia van Diem
Wat is nou zwaarder, een rekenboek of een taalboek? Groep vier probeert het antwoord te vinden; eerst zonder weegschaal, en later met.
_w400_h260_bg.png)
De kern van het reken-wiskundeonderwijs - Een aanpak om zwakke rekenaars bij de groep te houden
Joop Bokhove
Zwakke rekenaars worden vaak met aparte materialen individueel aan het werk gezet. Daardoor kunnen ze vervolgens niet meedoen met de klassikale interactieve nabespreking, waardoor de achterstand in de klas alleen maar groter wordt. Hoe kan dat anders?
_w400_h260_bg.png)
Ik weet alleen maar dat keersommen groepjes zijn - Iris Verbruggen et al.
Iris Verbruggen, Gert Schoeman, Nisa Figueiredo
Hoe komt het dat sommige kinderen de tafels nooit leren zelfs al oefen je ze elke dag? Het zou kunnen dat deze kinderen nog niet toe zijn aan het memoriseren van formele tafelsommen.
Een artikel over het project "Speciaal Rekenen" (Freudenthal Instituut)
_w400_h260_bg.png)
Taal- of vertaalprobleem? Contextproblemen zelfstandig oplossen
Suzanne de Lange en Ria Brandt
Het is een veelgehoorde klacht dat rekentoetsen teveel begrijpend lees-toetsen zouden zijn en de rekenvaardigheid niet of voldoende meten. Maar is dat wel zo? In dit artikel gaan de auteurs in op het onderdeel taal in alle CITO reken-wiskundetoetsen.
Traditionele en realistische algoritmen bij het oplossen van deelsommen in groep 8
G. Rademakers, C. van Putten, M. Beishuizen & J. J
Een nadere analyse van PPON-materiaal uit 1997 - G. Rademakers, C. van Putten, M. Beishuizen & J. Janssen - Hs InHolland, Rotterdam, Universiteit Leiden, Citogroep, Arnhem
_w400_h260_bg.png)
Cijferend delen: daar krijg ik een staart van - Moet het nog en hoe zou het dan moeten?
Willem Vermeulen
Van alle bewerkingsschema's die in de rekenles op de basisschool geleerd worden is 'cijferend delen' het moeilijkste. Niet voor niets maken kinderen bij het uitvoeren van een cijferende deling de meeste fouten. Waarom doen we het eigenlijk nog?
_w400_h260_bg.png)
Kijken naar kinderen in de rekenles - Perspectief
Belinda Terlouw
Nieuwsbrief Kijken naar Kinderen in de Rekenles - nummer 13 - april 2014
Rekenen op begrip - Kiezen voor de juiste vorm van instructie
Arlette Buter en Margreeth Mulder
Directe instructie is bij rekenen eigenlijk alleen in de fase van procedureontwikkeling een goede instructievorm en het is zeker niet het enige instructiemodel dat in de rekenles gebruikt zou moeten worden. In dit artikel willen de auteurs laten zien wanneer en hoe Directe Instructie in de rekenles goed ingezet kan ...
_w400_h260_bg.png)
Vroeger; Wat heb ik nou aan algebra? - Ed de Moor
Ed de Moor
Ed de Moor vindt dat kennis van algebra een goede basis vormt voor het beter begrijpen van getallen on het getalsysteem. Dat vond hij vroeger al, en zijn mening is niet veranderd. In zijn rubriek legt hij uit waarom.
_w400_h260_bg.png)
Wiskcodans - Contexcopgaven zelfstandig oplossen
Annette Markusse
Het ontwikkelen van een onderzoekende houding kun je op veel manieren stimuleren. Dat je wiskunde kunt leren via dansen is een onderwijsmethode die je niet elke dag tegenkomt. Toch biedt deze werkvorm interessante mogelijkheden.
_w400_h260_bg.png)
Het boek met 130 bladzijden - Julie Menne
Julie Menne
De kaartjes-getallenlijn hoort niet meer thuis in groep 4. Kinderen die toch behoefte hebben om een getal op te zoeken, kunnen het boek met 130 bladzijden raadplegen. Dan kun je met de getallenkaartjes ook nog een mooi oefenspelletje spelen...
_w400_h260_bg.png)
Voorbeeldgestuurd rekenen verdubbelt de vooruitgang - Elise Boltjes
Elise Boltjes
Tijdens een experiment betreffende de ontwikkeling van rekenvaardigheid op de Pabo van de Noordelijke Hogeschool te Leeuwarden, gaf Elise Boltjes studenten de kans om rekenregels af te leiden uit uitgewerkte voorbeeldopgaven. Met verbluffende resultaten..
_w400_h260_bg.png)
Wat gaan we doen, mees? Onderzoek alles... en maak er een grafiek van!
Wouter Sluitman
Heb het lef en doe af en toe het rekenboek aan de kant. De reken-avonturen die zich dan in de klas kunnen gaan afspelen, doen menig leraar watertanden. Wouter Sluitman waagde de sprong en laat de lezers van Volgens Bartjens meegenieten.

Ontwikkeling en Onderzoek - Samenhang tussen rekenen-wiskunde en wetenschap en techniek (jrg. 36 nr. 5, 2017)
Hotze, A.C.G. & Keijzer, R. (2017).
Het implementeren van wetenschap en technologie (W&T) in het basisonderwijs gaat moeizaam. Daarnaast zou het reken-wiskundeonderwijs, dat nu nogal eens instrumenteel van aard is, gebaat zijn bij een meer onderzoekende manier van leren, gebruik makend van rijke contexten. Bovendien vraagt toekomstgericht onderwijs om...
_w400_h260_bg.jpg)
Een groeiend netwerk - Facebookgroep rekencoördinatoren (jrg 37 nr 2, 2017)
Michelle Taverne, Vincent Jonker, Fokke Munk en Corinne Harten
Wil je snel een antwoord op een vraag over het rekenwiskundeonderwijs? Probeer het eens via de Facebookgroep Rekencoördinatoren, een snel groeiende groep leraren die elkaar ondersteunen bij vragen en problemen die ze in de praktijk tegenkomen.

Ontwikkeling en Onderzoek - Een motortje erbij? Onderzoekende studenten en de ontwikkeling van het reken-wiskundeonderwijs op de basisschool (jrg 37 nr. 3, 2018)
Van der Linden, J. (2018).
Dit artikel is de weerslag van een onderzoek naar de koppeling tussen het onderzoek van studenten naar reken- wiskundeonderwijs en professionele leergemeenschappen of vergelijkbare organisatievormen.
Een vergelijking tussen de verschillende samenwerkingsvormen laat het belang van de school als leeromgeving voor leerk...
_w400_h260_bg.png)
Kleine kinderen worden groot: Geen tijd om me te verstoppen!. - Joost Kieft
Joost Kieft
Als je zoon de telrij nog niet zo goed onder de knie heeft en wat cijfers overslaat bij het aftellen voor verstoppertje, verlies je vaak van hem....
_w400_h260_bg.png)
Groetjes van groep 4 - Boerenbedrog
Lia van Diem
In het boek zijn twee velden getekend. Een voor John en een voor Arent. Die velden hebben de jongens gekregen van hun vader. De broers zijn wel blij met hun grond, maar ook weer niet. Ieder denkt dat de ander het grootste stuk heeft. Hoe los je dit op?