Welkom

‘Heb je een vraag? Ga maar verder met iets wat je wel al weet, we bespreken je vraag later.’

De sterke rekenaars worden tijdens de rekenles vaak aan hun lot over gelaten en met pluswerk op de gang gezet (Keijzer, & Hotze, 2020). Paula Brusse onderzocht hoe het anders kan.

Vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw werden in landen wereldwijd vernieuwingen doorgevoerd in het wiskundeonderwijs. Deze hervormingen raakten bekend onder de naam New Math.

Een leerkracht geeft les over breuken.

De leerlingen leren wiskundetaal gebruiken, zo staat het kort en bondig in de huidige kerndoelen. Achter dat korte zinnetje gaat echter een hele wereld schuil. In dit artikel laat de auteur zien welke verassingen de taal van getallen voor kinderen in petto heeft en wat je als leraar kunt doen om het leren van die wi...

Lobke de Boer en Emma Huizer ervaarden in hun stageschool dat een rekenles geven aan een grote NT2-populatie, waarvan Nederlands de tweede, soms de derde (of zoveelste) taal is, voor uitdagingen zorgt. Ze grepen deze uitdagingen aan om voor een opdracht in hun opleiding wetenschappelijke literatuur hierover naar pra...

Dit artikel biedt zicht op de post hbo-opleiding tot rekencoördinator. We beschrijven welke competenties je als rekencoördinator ontwikkelt en lichten een tipje van de sluier op ten aanzien van de onderwerpen die de revue passeren. Ook wordt ingegaan op de actualiseringsslag van de opleiding en wat de aanleiding daa...

In oktober 2022 zijn zeven adviseurs basisvaardigheden op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) gestart met het vormen van basisteams rond scholen. Alle adviseurs hebben een verleden in het onderwijs, ieder met een ander specialisme. Dit artikel gaat over wat het Masterplan basisvaardigheden inho...

Het januarinummer van Volgens Bartjens (jaargang 42#3) is grotendeels gewijd aan het oefenen. Willem Vermeulen stuurde een reactie om het oefenen verder uit te diepen en in een bredere context te plaatsen. Daarmee kan de discussie over oefenen fundamenteel worden gevoerd. 

Wie is niet groot geworden met het idee dat oefenen heel belangrijk is. Het Nederlandse spreekwoord ‘oefening baart kunst’ zegt dat al. Een kind oefent fietsen – met zijwieltjes – aan de hand van iemand die ouder is. Je leert en oefent lopen zonder dat iemand je precies voordoet hoe je dat moet doen. Je oefent piano...

Een goede rekenbasis, dat is wat de aanvankelijk rekenmethode Semsom beweegt. Het oefenen van de rekeninhoud gebeurt op allerlei manieren. In dit artikel laten de auteurs zien dat je jonge kinderen gevarieerd kunt laten oefenen waarbij aandacht is voor gerichte, productieve, adaptieve, bewegende en gedachtenvolle oe...

Leren rekenen is als het maken van een bouwwerk. Je start met een solide fundament en daarop wordt van onder naar boven stevig doorgebouwd.

Hoe kom je tot een goed uitgewerkt automatiseringsaanbod voor rekenen voor groep 1 tot en met 8? Op welke manier zorg je ervoor dat in alle groepen op de juiste manier geoefend wordt? In dit artikel wordt de mogelijkheid van een doorgaande lijn automatiseren beschreven aan de hand van Rekensprint.

Sinds dit schooljaar gelden er nieuwe rekeneisen in het mbo. Kenmerkend is de nadruk op de functionele kanten van gecijferdheid. Deze ontwikkeling biedt ruimte om te onderzoeken hoe het rekenonderwijs nog beter bij de doelgroep kan aansluiten. 

We weten steeds meer over wat er wel en niet werkt bij het leren rekenen, maar niet alle inzichten bereiken de scholen. In dit artikel delen we de opbrengsten van promotieonderzoek gericht op de invloed van leerling- en leerkrachtfactoren op de rekenontwikkeling van leerlingen (Kaskens, 2022). Binnen dit onderzoek h...

De Sébaschool in Kesteren wilde aan de slag met meer eigenaarschap van leerlingen bij hun rekenvaardigheden. Op school werd een praktijkgericht onderzoek uitgevoerd, waarbij ze werkten met rekenportfolio’s en kindgesprekken om te komen tot meer zelfverantwoordelijk leren. Dit artikel beschrijft de achtergrond van re...

Basisvaardigheden zijn een hot item, maar wat zijn het eigenlijk? In het Masterplan Basisvaardigheden van de minister van OCW¹ gaat het om vier leergebieden: taal, rekenen/wiskunde, burgerschap en digitale geletterdheid. Deze leergebieden heb je nodig om andere schoolvakken te kunnen volgen en om je later in de maat...

Het vormgeven van onderwijs voor burgerschap kan het beste gebeuren in samenhang met andere leergebieden. Ook rekenen-wiskunde biedt hier aanknopingspunten voor. In dit artikel laten de auteurs zien hoe de verbinding kan worden gelegd tussen doelen van burgerschapsonderwijs en van rekenen-wiskunde.

In dit artikel  betogen de auteurs dat burgerschapsonderwijs en rekenen-wiskunde niet als tegenpolen gezien hoeven te worden omdat in beide vakgebieden kinderen kunnen worden uitgedaagd om kritisch na te denken over complexe thema’s die vanuit de samenleving op ons af komen. Ze kunnen elkaar versterken wanneer ze in...

Bij gecijferdheid gaat het om leren omgaan met kwantitatieve situaties in de wereld om ons heen.  Bij burgerschap gaat het om leren omgaan met complexe situaties in de wereld om ons heen. Daar zit veel overlap tussen. Volgens Kees Hoogland kunnen we daarom niet vroeg genoeg beginnen met het verbinden van beide vakge...

In november 2021 verscheen Berekend! Van rekenprobleem tot dyscalculie van Wied Ruijssenaars en Cécile Ruijssenaars-Elshoff. Dit boek beschrijft wat hardnekkige en resistente rekenproblemen zijn, hoe je handelingsgericht onderzoek doet en effectief instructie geeft, zo vroegtijdig mogelijk. Niet-geautomatiseerde bas...

In de Draad van Ariadne (november 2021) zat een foutje. Het rekenraadsel van Faris klopte niet (afbeelding 1)¹. Alle opdrachten in de Draad worden zorgvuldig gecheckt voordat ze worden gepubliceerd. Maar nu was er toch een foutje tussendoor geglipt. Heel even hadden we er de pest over in, maar daarna zagen we ook ee...

Een mijlpaal van veertig jaar NVORWO (Nederlandse Vereniging tot Ontwikkeling van het Reken-Wiskunde Onderwijs) vraagt om een bijzondere aftrap van dit jubileumnummer.

Negen leden vertellen vanuit hun vakgebied over de betekenis van de NVORWO. Wat is er bereikt? Waar wordt op dit moment aan gewerkt? En wat zijn de ...

Vroegtijdig signaleren en preventief goed rekenonderwijs voorkomt problemen met rekenen. Er zijn steeds meer digitale middelen beschikbaar die hierbij kunnen ondersteunen. In dit artikel komen de vragen aan de orde: Wat zijn succesvolle factoren voor rekeninterventies bij rekenproblemen? En wat is hierbij de toegevo...

In het najaar van 2021 kwam het boek Wiskundeplezier uit. En laat dat nu net ook het thema zijn van deze Volgens Bartjens. Speciaal voor deze jubileumeditie een artikel van de auteur van dit boek, Erik van Haren, waarin hij uiteenzet hoe je wiskundeplezier kunt creëren, zowel bij jezelf als bij je leerlingen.

De vaardigheid op het gebied van rekenen-wiskunde is licht toegenomen. Tegelijkertijd zijn de prestaties aan het einde van het basisonderwijs voor het streefniveau 1S nog ver verwijderd van de ambitie die de commissie-Meijerink in 2010 formuleerde bij het opstellen van de referentieniveaus. Ook in het speciaal basis...

Deze zomer viel hij bij elke school voor (speciaal) basisonderwijs op de mat: de RWRW, oftewel de reflectiewijzer rekenen-wiskunde (Inspectie van het Onderwijs, 2021a). In dit artikel vertellen de auteurs van de RWRW over het hoe en waarom ervan en hoe schoolteams hem kunnen gebruiken om hun reken-wiskundeonderwijs ...

Is het nodig dat leerlingen vaste procedures leren voor bijvoorbeeld vermenigvuldigsommen als 65 x 38? Frans van Galen en Koeno Gravemeijer denken van niet. Efficiënt en vlot kunnen berekenen van een uitkomst is tegenwoordig minder belangrijk geworden, want we hebben allerlei apparaten die dat voor ons doen. Door ru...

Hoe kom je als leerkracht tegemoet aan de beweegdrang van jonge leerlingen? Kunnen beweegactiviteiten jouw onderwijs ondersteunen? In dit artikel wordt antwoord gegeven op de vraag hoe je als leerkracht de beweegbehoefte van jonge leerlingen positief kan verbinden aan het rekenonderwijs.

Rekenen mét het hoofd betekent onder andere dat je oog hebt voor de context waarbinnen je rekent. De auteurs maken in dit artikel duidelijk dat contexten helpen om onderliggende wiskundige concepten beter te begrijpen. Maar dan moet je in de reken-wiskundeles je leerlingen wel de ruimte geven om zelf na te denken.

Op 2 juni 2021 werd Kees Hoogland officieel geïnstalleerd als lector binnen het lectoraat Wiskundig en Analytisch Vermogen van Professionals van Hogeschool Utrecht. Hoog tijd voor een interview met deze kersverse lector.

Met wiskundig denken en redeneren kun je niet vroeg genoeg beginnen. In dit artikel laten de auteurs zien dat kinderen al op jonge leeftijd uitgedaagd kunnen worden om na te denken over wiskundige concepten. Door samen te zoeken naar het gemeenschappelijke in verschillende telsituaties kunnen kinderen aangezet worde...

De Kennisrotonde van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek is een uniek loket voor de snelle beantwoording van vragen uit het onderwijs met kennis uit onderzoek. Iedereen die werkt in of nabij de onderwijspraktijk van het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, (voortgezet) speciaal onderwijs, middelbaar beroep...

Leerlingen eigen producties laten maken is een sterk en motiverend middel om leren te faciliteren. Het komt voor in bijna alle reken-wiskundemethodes en je kunt het zelf ook eenvoudig integreren in je lessen. De geschiedenis van dit didactische fenomeen laat verschillende manieren zien waarop je eigen producties kun...

Vrouw smokkelt 2 kilo goud in schoenen
Een Russische vrouw is bij een controlepost in Siberië betrapt met bijna twee kilo goud in haar schoenen. Volgens de lokale autoriteiten probeerde ze acht goudstaven met een totale waarde van zo’n 5 miljoen roebel (71.000 euro) over de Chinese grens te smokkelen.De vrouw viel op...