Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenDe redactie
Neem contact op met de redactie van Volgens Bartjens
Ophelia leert kleuters beter rekenen met prentenboeken
Cijfers & letters
Gerard Hartdorff
Volgens mij kun je bij ieder prentenboek wel een rekenactiviteit bedenken. Kleuters moeten gewoon goed leren luisteren om te horen waar een verhaal over gaat. Zo train je het geheugen en dat heb je later hard nodig bij een vak als rekenen.

Op weg naar kritisch wiskundig denken met jonge kinderen
Jaccoline Klein-van ’t Noordende
Kritisch wiskundig denken en jonge kinderen – (hoe) gaat dat samen? Jonge kinderen staan vaak open en onbevangen in de wereld. Wat ze zien en horen is voor hen waarheid. Dit lijkt haaks te staan op een kritische wiskundige houding, waarbij de centrale vraag is: “Klopt dat wat ik zie en lees wel?” In dit artikel laat...

Rekenen en wiskunde ontdekken met kleuters
Werken aan de doorgaande lijn
Patty den Hartog, Lindy Nelissen, Christel Bongers, Marianne Soeters en Nico Eigenhuis
In dit artikel vertellen de auteurs het verhaal van het reken-wiskundeonderwijs bij de kleuters op de Hobbitstee. Hun enthousiasme werkte aanstekelijk en inspirerend. Het leidde ook tot meer meetkundige activiteiten in de hogere groepen.

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, januari 2025
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Het eerste artikel is geschreven door Alexander Schüller en gaat over het rekenen van anderstaligen.
...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Probleemoplossend denken met kinderboeken
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Marjolein Kool en Sabine Lit schreven een mooi openingsartikel over het thema ‘wiskundig probleem oplossen’, een van de nieuwe concept kerndoelen voor het vak rekenen-wiskunde. Aan de hand van een stappenplan (‘het probleem verhelderen’, ‘zet leerlingen aan het werk’, ‘loop rond en kijk naar hun oplossingsmanieren’,...

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek
maart 2025
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Het eerste artikel is van Maarten Müller. Hij schrijft over ‘Building Thinking Classrooms’.
...

Samen sterk in rekenen
De meerwaarde van een bovenschoolse rekenspecialist
Linda van den Anker
In dit artikel wordt inzicht gegeven in de rol van de bovenschools rekenspecialist en de impact daarvan op het rekenonderwijs. Door samenwerking, kennisdeling en gerichte ondersteuning wordt gezamenlijk gewerkt aan het vergroten van de rekensuccessen van leerlingen.

Van spel naar succes: rekenen op een speelse manier
Rekencoördinator aan het woord
Anne Douwenga-Quarré
In het midden van onze school staat een kleurrijke kast: de prachtige rekenkast van Wizz-Spel. Voor iemand die graag spelletjes speelt én rekencoördinator is op een basisschool, is dat natuurlijk fantastisch. Maar hoe geef je deze rekenkast een plek in je onderwijs? En hoe zorg je ervoor dat ook je collega’s hiermee...

Een rekencoördinator op iedere basisschool!
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Het thema van deze Volgens Bartjens is van groot belang voor de NVORWO. Eén van de speerpunten van onze vereniging is namelijk het streven naar een rekencoördinator op elke school.

Functieomschrijving taalcoördinator
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Het novembernummer van Volgens Bartjens staat helemaal in het teken van het functieprofiel van de rekencoördinator. Dit profiel is opnieuw vastgesteld omdat het in de praktijk zeer verschillend werd ingevuld. Alleszins begrijpelijk natuurlijk, maar het is de verdienste van de NVORWO dat er nu een nieuwe versie is ve...

Kijklijnen
Frans van Galen en Marissa de Munnik
Kunnen kinderen zelf ontdekken wat een kijklijn is? De les die Frans van Galen en Marissa de Munnik bespreken, laat zien dat dit zeker mogelijk is.
Wil je zelf deze les geven? Download hier het lesplan.

Ruim baan voor de rekencoördinator
Een goed opgeleide- en gefaciliteerde rekencoördinator kan bergen verzetten
Belinda Terlouw
Hoe kijken rekencoördinatoren zelf aan tegen de invulling van het functieprofiel in de onderwijspraktijk? Belinda Terlouw sprak met afgestudeerde rekencoördinatoren, die elkaar ontmoeten in een netwerk, evenals met rekencoördinatoren in opleiding aan Hogeschool KPZ.

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en onderzoek, november 2024
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij deze editie is het eerste artikel van Kees Buijs. Hij maakt een analyse van peilingen van het onderwijsniv...

Leernetwerken voor onderwijsverbetering op de basisvaardigheden
Wilco Meijer en Martine van Schaik
Hoe kunnen begeleide leernetwerken helpen om scherp te krijgen wat jij als rekencoördinator moet doen om het reken-wiskundeonderwijs in de verschillende groepen op school te verbeteren?

Rekenen-wiskunde leren door spel en ontdekking
Gerrianne Buit-Wessels
In een tijd waarin technologie een steeds grotere rol speelt in het onderwijs, wordt het steeds belangrijker om leerlingen op nieuwe, inspirerende manieren te laten leren. Dit artikel beschrijft hoe een innovatieve online methode, rekenen-wiskunde op een speelse en interactieve manier aanbiedt, waardoor het leerproc...

Rekenprestaties in de afgelopen 15 jaar: is er een neerwaartse tendens?
Kees Buijs
Is er sprake van een substantiële en gestage achteruitgang van de leerresultaten van het reken-wiskundeonderwijs in Nederland in de afgelopen 15 jaar? En is het dus terecht dat er over deze achteruitgang regelmatig ophef in de media wordt gemaakt?

Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek september 2024
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Adri Treffers, dat gaat over leren via probleemoplossen.

Bordwerk gebruiken om denken zichtbaar te maken
Old school, nieuwe strategieën
Shirley Tan, Jarise Kaskens en Sui Lin Goei
Bansho staat voor Balance, Attention-grabbing, Nameplate, Space, Highlighter, Order. Het is een specifieke vorm van bordwerk en kan helpen om het kritisch denken van leerlingen te ontwikkelen en te verdiepen. In dit artikel lees je wat is bansho precies en hoe het werkt het in de praktijk.

Differentiatie observeren met ADAPT
Emma Vogelaar, Fleur Bloemen en Emilie Prast
Voor veel scholen is differentiatie, oftewel het afstemmen van het onderwijsaanbod op de verschillende onderwijsbehoeften van leerlingen, een aandachtspunt. Maar hoe breng je in kaart wat leerkrachten al doen, en wat er nog beter kan? Voor hun afstudeeronderzoek aan de academische pabo onderzochten Emma Vogelaar en ...

Glasvezelvisie voor de Internationale Schakelklas
Rekencoördinator aan het woord
Winny Verboom en Carla Rietberg
In Volgens Bartjens jaargang 43, nummer 4 is het artikel ‘Rekenen in de internationale schakelklas’ gepubliceerd. De hierna volgende tekst is een vervolg hierop. Carla Rietberg gaat in gesprek met Winny Verboom over haar rol als rekencoördinator en de werkwijze bij het reken-wiskundeonderwijs in de ISK.
...

Denkend aan rekenen-wiskunde
Annette Markusse en Iris Verbruggen
Het onderwijzen van rekenen-wiskunde vraagt om meer dan een voordoen-nadoen-didactiek waarbij leerlingen moeten imiteren van wat de leraar voordoet. Rekenen-wiskunde die enkel voortkomt uit het volgen van vaste rekenrecepten en het reproduceren van antwoorden waarbij je niet zelf hoeft na te denken, is een eenzijdig...

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek, mei 2024
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Stijn Van Der Auwera die verslag doet van een onderzoek over de bewer...

Denkend aan wiskunde
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Denkend door rekenen-wiskunde, denkend in rekenen-wiskunde, denkend aan wiskunde. Ook in dit nummer wordt onze aandacht getrokken door een boeiend onderwerp.

Herkennen van samenhang en verbanden
Dolf Janson
Oog hebben voor samenhang leidt tot flexibele en effectieve rekenaars. Dolf Janson beschrijft hoe je hier aandacht aan kunt besteden.

Gegevens verzamelen met de klas
GRD-lesidee
Vincent Jonker en Monica Wijers
Tegenwoordig staan de media vol met grafieken en diagrammen waarin allerlei gegevens (ook wel data genoemd) visueel zijn weergegeven.

Building Thinking Classrooms – Denkklassen creëren
Naar zo veel mogelijk kinderen die zo veel mogelijk denken in de rekenles
Maarten Müller
Hoe zet je kinderen maximaal in de denkstand? Maarten Müller laat je in dit artikel kennismaken met Denkklassen creëren (2023), de Nederlandse vertaling van Building thinking Classrooms door Peter Liljedahl.

Focus op vakdidactiek
Redactioneel januari 2024
Annette Markusse en Iris Verbruggen
In deze Volgens Bartjens leggen we de focus op vakdidactiek.

De kleinste grootste
Groetjes van groep 1 en 2
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
De kinderen zitten in de kring op de banken. Ik vraag: ‘Wie denkt dat hij de grootste is van de klas?’ Bijna iedereen steekt zijn vinger in de lucht. Dat is grappig.

Via vakdidactiek
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Onder wiskundeleraren heb je meer kampen.
Constructivisme, ervaringsleren,
Of alle regels memoriseren
Zodat je je daaraan vast kunt klampen,

Maak het beste rekenspel
Rekenspellenwedstrijd 2024
Cathe Notten
Voor de achtste keer organiseren NVORWO, Wizz Spel en Volgens Bartjens de wedstrijd ‘Bedenk het beste rekenspel’.

1, 2, 3 klaar
Groetjes van groep 1 en 2
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Vanmorgen zet ik alvast een bak klaar met cijfers van de cijfermat. Die hebben we straks nodig, want we gaan tellen in groep 1-2.
Stiekem oefen ik alvast bij de taalles. Er moeten dieren geteld worden. De meeste dieren zijn vlinders.
Dan gaan we naar de rekenles.

Ontdek de kracht van de rekencoördinator!
Uit de rugzak van meester Bartjens
Susanne der Kinderen
We nodigen je graag uit voor de Nationale Rekencoördinator Dag op 22 maart 2024!

Welk tafeltje is groter?
Frans van Galen en Yvette Schenk - Stegehuis
Kun je met losse blaadjes je tafeltje opmeten? Frans van Galen en Yvette Schenk laten zien dat deze open vraag kan leiden tot discussies over verschillende aspecten van het begrip oppervlakte. In dit artikel zijn video's van de les toegevoegd.
Wie de les zelf wil geven, kan hier het lesplan downloaden.

Kijken naar een verzameling kinderen
Volgens het boekje
Marc van Zanten
Vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw werden in landen wereldwijd vernieuwingen doorgevoerd in het wiskundeonderwijs. Deze hervormingen raakten bekend onder de naam New Math.

Wiskundige communicatie
Ronald Keijzer
In het reken-wiskundeonderwijs moet er aandacht zijn voor de reken-wiskundetaal, maar ook voor de wiskundige communicatie die op het eerste gezicht minder talig is. Dit sluit aan bij de zoektocht in het reken-wiskundeonderwijs naar betekenisvolle situaties waarin de wiskunde een rol speelt.

Wiskundetaal
De verrassende taal van getallen
Marc van Zanten
De leerlingen leren wiskundetaal gebruiken, zo staat het kort en bondig in de huidige kerndoelen. Achter dat korte zinnetje gaat echter een hele wereld schuil. In dit artikel laat de auteur zien welke verassingen de taal van getallen voor kinderen in petto heeft en wat je als leraar kunt doen om het leren van die wi...