Welkom

Frans van Mulken interviewt Jan van Maanen, hoogleraar - directeur van het Freudenthal Instituut.

Handreikingen voor een goede (warme) overdracht en een betere aansluiting van leerlijnen van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs.

Voor kinderen die als asielzoeker in Nederland komen moet passend onderwijs gevonden worden. Ook rekenonderwijs dus en dat is een groot probleem. Want wat kunnen de kinderen al en hoe kom je daar achter als ze alleen maar Tsjetsjeens of Swahili spreken?

Digitale reken-wiskundemethodes hebben steeds meer te bieden. Ze kunnen een enorme verrijking van het rekenwiskundeonderwijs
zijn en de mogelijkheden van de leerkracht vergroten als het gaat om het volgen, ondersteunen en uitdagen van leerlingen.

Merel uit groep 6 had twee zes-en-een-halven op haar voorjaarsrapport, één voor hoofdrekenen en één voor 'meten, tijd en geld'. Achter deze cijfers ging een tragedie schuil van een school en een juf met weinig zorg en betrokkenheid.

Leerlingen in groep 3 en 4 kennen de telrij tot 100, maar doorzien ze ook de structuur van de getallen? In de les die hier beschreven wordt moeten leerlingen een manier bedenken om het tellen van voorwerpen te organiseren, en dat blijkt nog niet zo eenvoudig als je in een groepje samenwerkt. Het tellen leidt tot een...

Het spelen van (reken)spellen is leuk. De meeste kinderen beleven plezier aan het spelen van spellen, ze leren omgaan met winnen en verliezen en er komen vaardigheden aan te pas zoals samenwerken, vooruitdenken, logisch redeneren en strategiesch denken. Maar zonder leerkracht die op het juiste moment de juiste inter...

Steeds vaker wordt in het onderwijs gebruik gemaakt van games. De intrinsieke motivatie van kinderen wordt hierdoor aangesproken en door een spel vaak te spelen, merken ze dat ze er steeds beter in worden… tot aan een bepaalde grens. Sommige kinderen blijven dan eindeloos tegen hetzelfde obstakel aan lopen en andere...

In november 2021 verscheen Berekend! Van rekenprobleem tot dyscalculie van Wied Ruijssenaars en Cécile Ruijssenaars-Elshoff. Dit boek beschrijft wat hardnekkige en resistente rekenproblemen zijn, hoe je handelingsgericht onderzoek doet en effectief instructie geeft, zo vroegtijdig mogelijk. Niet-geautomatiseerde bas...

Diagnostisch assessment werd oorspronkelijk ingezet voor het diagnosticeren van speciale onderwijsbehoeften. Met de komst van Passend Onderwijs worden diagnostische instrumenten ontwikkeld om het formatief handelen van leraren te ondersteunen. In het hier beschreven promotieonderzoek werden de kenmerken van diagnost...

Leren rekenen is als het maken van een bouwwerk. Je start met een solide fundament en daarop wordt van onder naar boven stevig doorgebouwd.

Is het nodig dat leerlingen vaste procedures leren voor bijvoorbeeld vermenigvuldigsommen als 65 x 38? Frans van Galen en Koeno Gravemeijer denken van niet. Efficiënt en vlot kunnen berekenen van een uitkomst is tegenwoordig minder belangrijk geworden, want we hebben allerlei apparaten die dat voor ons doen. Door ru...

Met wiskundig denken en redeneren kun je niet vroeg genoeg beginnen. In dit artikel laten de auteurs zien dat kinderen al op jonge leeftijd uitgedaagd kunnen worden om na te denken over wiskundige concepten. Door samen te zoeken naar het gemeenschappelijke in verschillende telsituaties kunnen kinderen aangezet worde...

Als leerkracht heb ik ervaren dat kinderen houden van zelf nadenken en dat ze niet afhankelijk hoeven te zijn van een leerkracht die rekenstrategieën voordoet. Kinderen smullen van wiskundige, puzzelachtige problemen en laten zich graag verwonderen in de wereld van getallen, bewerkingen en ruimtelijk redeneren. Ze t...

Methodes zijn belangrijk voor het leerstofaanbod dat leerlingen krijgen. Alle reken-wiskundemethodes bieden leerstof aan op verschillende moeilijkheidsniveaus. Hoe je daarmee omgaat is bepalend voor de leerkansen van je leerlingen.

Wie is niet groot geworden met het idee dat oefenen heel belangrijk is. Het Nederlandse spreekwoord ‘oefening baart kunst’ zegt dat al. Een kind oefent fietsen – met zijwieltjes – aan de hand van iemand die ouder is. Je leert en oefent lopen zonder dat iemand je precies voordoet hoe je dat moet doen. Je oefent piano...

In de Draad van Ariadne (november 2021) zat een foutje. Het rekenraadsel van Faris klopte niet (afbeelding 1)¹. Alle opdrachten in de Draad worden zorgvuldig gecheckt voordat ze worden gepubliceerd. Maar nu was er toch een foutje tussendoor geglipt. Heel even hadden we er de pest over in, maar daarna zagen we ook ee...

In het project FunThink¹ werken leraren, onderzoekers en lerarenopleiders uit vijf Europese landen samen aan de ontwikkeling van functional thinking. Het denken en redeneren over functies en relaties staat hierbij centraal. In dit artikel wordt verslag gedaan van een activiteit die voor de bovenbouw van de basisscho...

Jonge kinderen vinden het vaak heerlijk om vouwwerkjes te maken. Bovendien biedt het vouwen kansen voor allerlei ontdekkingen, met name op het gebied van meetkunde. In dit artikel bespreken de auteurs hoe je vouwactiviteiten in groep 1 en 2 kunt aanbieden.

Leerlingen van Nederlandse basisscholen besteden een behoorlijk deel van hun tijd aan rekenen-wiskunde. De gemiddelde rekenles is echter beperkt tot een relatief korte interactieve instructie van nieuwe inhoud; de rest van de tijd besteden de leerlingen aan het zelfstandig verwerken van deze nieuwe inhoud via het ma...

De rekencoördinator is de motor achter de verbetering van het reken-wiskundeonderwijs op de basisschool. Maar dat betekent niet dat hij of zij al het werk doet. Integendeel! Het Prioriteitenspel brengt het gesprek over rekenen in een schoolteam op gang.

Vraag iemand om ‘de tijd’, en je krijgt waarschijnlijk een antwoord als: ‘het is bijna kwart voor 4’. Vraag aan iemand om ‘een beetje tijd’, dan krijg je misschien een antwoord als: ‘vandaag gaat mij niet meer lukken, maar morgen heb ik wel tijd’. Tijd is een essentieel wiskundig concept in onze samenleving, en neem...

Om met prentenboeken te kunnen rekenen, moeten ze reken-wiskundige aspecten bevatten, zoals groei, richtingen en eerlijk delen. Als je goed kijkt, zie je dat die aspecten in prentenboeken vaak correct weergegeven worden, maar niet altijd. Soms kom je kleine foutjes, onnauwkeurigheden of inconsistenties tegen. Kun je...

Het stimuleren van probleemoplossende vaardigheden zoals analytisch en creatief wiskundig denken is in alle groepen en voor alle leerlingen van belang. Bijna niemand zal het met dit kerndoel oneens zijn; niettemin lijkt het huidige onderwijs vooral gericht op het leren van rekenprocedures. Jos van den Bergh en Nadin...

Wiskundig probleemoplossen is een van de nieuwe concept kerndoelen voor rekenen-wiskunde. Hoe kun je aan dit doel werken met alle leerlingen, dus niet alleen de sterke rekenaars? Een stappenplan kan houvast bieden.

De nieuwe kerndoelen voor rekenen en wiskunde maken duidelijk dat uitsluitend directe instructie niet voldoende is om alle doelen te bereiken. De resultaten van Peter Liljedahl's onderzoek naar Building Thinking Classrooms bieden hiervoor wel een oplossing. Door wiskundig probleemoplossen als middel in te zetten, wo...

“Die wereld van het rekenen, een vreemde wereld, de wereld van het andere, de wereld van de grote mensen, de wereld waar je je zelf niet thuis voelt, die je ook buiten je spel laat; de wereld waarin je eenvoudig maar moet aannemen, dat het zo is als de juffrouw het zegt.” Zo omschreef pedagoog J. Waterink in 1960 he...

Meetkunde begint bij het redeneren over de ruimte om je heen. Frans van Galen en Petra ten Brinke beschrijven een les rondom spiegelen en symmetrie op een school voor speciaal onderwijs.
Wil je zelf deze les geven? Download hier het lesplan.
Aan het eind van dit artikel staan video-opnamen van de les in de klas van P...