Welkom

Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie
Praktijkonderzoek

Op allerlei manieren oefenen

Volgens... de onderwijsadviseur

Conny Bodin-Baarends werkt als onderwijsadviseur bij 1801 jeugd & onderwijsadvies (vestiging Hoofddorp). Ze begeleidt basisscholen bij allerhande rekentrajecten. Regelmatig worden haar vragen gesteld over het oefenen: hoe oefen je effectief en hoe houd je kinderen gemotiveerd? Annette Markusse ging hierover met haar...

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne januari 2023

Wiskunde voor kinderen van 4 tot 12 jaar

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens. De editie van januari 2023 biedt een winkel vol om reken-wiskundeactiviteiten in te ondernemen. 

Hier vind je de Draad van Ariadne van januari 2023. 

Lees ook het artikel van Frans van Galen, Amaranta de Bie -...

Zo! wil ik leren rekenen

Een winkel vol

De plaat van de Draad van Ariadne, op bladzijde 18 en 19 van Volgens Bartjens januari 2023 (jaargang 42, nr 3) laat kinderen situaties onderzoeken die je kunt beschrijven met een bijzondere optelsom. In dit artikel laten Frans van Galen en twee leerkrachten zien hoe de plaat op verschillende manieren ingezet kan wor...

Columns

Dobbelgeld

Groetjes van groep 4

‘Juf, gaan we met dobbelstenen?’, vraagt Alya namens de hele groep. Ik heb de dobbelstenen al klaar staan en de kinderen pakken hun wisbordje.

Al doende leert men

Visie van Alles telt Q op oefenen

Op veel verschillende manieren oefenen draagt bij aan de ontwikkeling van kennis en vaardigheden en aan de leerhouding van leerlingen. In dit artikel laten de auteurs zien aan de hand van deze visie zien hoe in Alles Telt Q oefenen is uitgewerkt. 

 

Columns

Oefening baart kunst

Cijfers & Letters

Als je in een spreekwoordenboek de uitdrukking ‘Oefening baart kunst’ opzoekt, vind je de volgende omschrijvingen: ‘Door oefening verkrijgt men vaardigheid’. ‘Door veel te oefenen wordt men vanzelf ergens goed in’. ‘Door veel te oefenen verbeteren de prestaties’. ‘Door iets vaak te oefenen of te doen, raakt men er b...

Weten

Een doorgaande lijn automatiseren voor je school werkt!

Hoe kom je tot een goed uitgewerkt automatiseringsaanbod voor rekenen voor groep 1 tot en met 8? Op welke manier zorg je ervoor dat in alle groepen op de juiste manier geoefend wordt? In dit artikel wordt de mogelijkheid van een doorgaande lijn automatiseren beschreven aan de hand van Rekensprint.

 

Doen

Een rekenkast op school

Veelgestelde vragen over het hoe en waarom van een rekenkast

Een goed gevulde en handige rekenkast op je school, wie wil dat nou niet? Maar hoe begin je, wat stop je erin en hoe organiseer je de kast effectief? Deze en vele andere veelvoorkomende vragen worden in dit artikel beantwoord. Hopelijk heb je na het lezen van dit artikel ook alle antwoorden gevonden om je eigen effe...

Columns

Doe je mee?

Van de NVORWO

Een nieuw kalenderjaar is weer begonnen. Ook in 2023 zet de Nederlandse Vereniging voor de Ontwikkeling van Reken-WiskundeOnderwijs (NVORWO) zich in voor het bevorderen van het reken-wiskundeonderwijs. Maar dat kan niet zonder de betrokkenheid van jullie als leden. In deze bijdrage staan daarom twee oproepen voor ac...

Ontwikkeling en onderzoek

Artikelen Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek

Januari 2023

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Ronald Keijzer, Martine van Schaik en Annerieke Boland. Zij schrijven...

Spel en rekenles

Spelend oefenen in Nigeria

Uit de rugzak van meester Bartjens

Kenechukwu Ogbuagu: ‘In 2013 werkte ik als vrijwilliger voor VSO. Ik hielp met het creëren van een veilige omgeving voor kinderen in en om de school en speelde spelletjes met ze om het leren leuker te maken. Ik realiseerde me dat kinderen spelenderwijs zoveel meer leren. Zo ontwikkelde ik het bordspel Luku Luku. Het...

Ontwikkeling en onderzoek

Denken in conceptuele doelen voor groep 1 en 2

In het project ‘Rekenen op spel’ onderzochten we hoe professionals in de voorschool en in  groep 1 en 2 en de wiskundige ontwikkeling van kinderen kunnen ondersteunen en stimuleren binnen de context van het spontane spel van de kinderen.

 

Ontwikkeling en onderzoek

40x Panama: verleden, heden en toekomst

Verslag veertigste Panama-conferentie

Op 30 juni en 1 juli 2022 vond de veertigste Panama-conferentie plaats. Nadat de 39ste editie online plaatsvond, zijn de deelnemers verheugd om deze conferentie weer in de bossen van Zeist te mogen bezoeken om inspiratie en informatie op te halen voor het verder ontwikkelen van het reken-wiskundeonderwijs.

 

Redactioneel

Rijke rekenproblemen

Rekenen leer je om goed te kunnen functioneren in het leven van alledag. Dat spreekt voor zich, maar toch willen we er in deze Volgens Bartjens weer eens extra aandacht aan besteden.

Praktijkonderzoek

Rijke rekenproblemen in alle hoofdfasen van de leerlijn

Kinderen kunnen van rijke rekenproblemen heel wat leren. Volgens de auteurs maakt het daarbij niet uit waar de kinderen zich bevinden in de leerlijn. 

 

Zo! wil ik leren rekenen

Spelen met getallen

Een rijk rekenprobleem heeft niet altijd een verhaal nodig. In de les die hier beschreven wordt, puzzelen de leerlingen met fiches waarop de getallen 1 tot en met 9 staan. 
Dit is een meer uitgebreide versie van het artikel in de gedrukte versie van Volgens Bartjens. Het bevat ook links naar video-opnamen van de les....

Het probleem van de rijke sultan

Volgens het boekje

Het probleem van de rijke sultan – of eigenlijk: van diense schatbewaarder – stond in Rekenen & wiskunde, een methode die vanaf 1983 werd uitgebracht door uitgeverij Bekadidact. De methode kwam voort uit het project Onderwijs en Sociaal Milieu, dat liep vanaf 1969 en gericht was op kansarme kinderen in Rotterdamse v...

Doen

Duurzaamheid in de rekenles: win-win!

Dat rekenen en duurzaamheid een goede combinatie vormen, laat Loek Spitz zien in dit artikel. Met de verschillende vraagstukken kun je meteen aan de slag in je klas.

 

Praktijkonderzoek

Schatten met gestolen fietszadels

Leerlingen kiezen een leerzaam wiskundeprobleem

In dit artikel gaan leerlingen van groep 6 van de Julianaschool in Bilthoven aan de slag met wiskundeproblemen die vragen om schattend rekenen. Ze kiezen zelf een probleem waarvan ze denken het meeste te leren. Onderstaand nieuwsbericht dient als uitgangspunt voor de schatactiviteiten.

 

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne november 2022

Wiskunde voor kinderen van 4 tot 12 jaar

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens. De editie van november 2022 biedt allerlei reken-wiskundewerk in de rijke context van fietsen. Veel plezier!

 

Doen

Rekenen in het 'echt'

Rekencoördinator aan het woord

Ons rekenonderwijs is op dit moment redelijk traditioneel. We gebruiken een moderne methode: Wereld in getallen 5 en gebruiken IGDI als instructiemodel. We werken aan het verschuiven van de nadruk op het aanleren van procedures, naar aandacht voor het ontwikkelen van begrip.

 

Columns

Wijzer

Groetjes van groep 4

Dit jaar werk ik met 7 kinderen uit groep 4.  Zoals altijd heb ik ze al laten rekenen met behulp van dobbelstenen. Dat vinden ze leuk. 

 

Weten

De kracht van authentieke contexten

Lessen uit het mbo

Sinds dit schooljaar gelden er nieuwe rekeneisen in het mbo. Kenmerkend is de nadruk op de functionele kanten van gecijferdheid. Deze ontwikkeling biedt ruimte om te onderzoeken hoe het rekenonderwijs nog beter bij de doelgroep kan aansluiten. 

 

Columns

Lezen vanuit een wiskundig perspectief

Cijfers & Letters

Helaas is er nog steeds geen officiële canon voor de jeugdliteratuur. Wat dat betreft lopen kinderboeken nog steeds achter bij romans voor volwassenen waarvoor onlangs weer een nieuwe canon is verschenen. 

 

Doen

Samen rijke problemen oplossen met Rekenmysteries

In de rekenmethoden wordt er minder vaak gewerkt met rijke en open opdrachten. Om wel een rijk rekenprobleem met haar leerlingen te doen, probeerde Madelie Volmuller in groep 6 Rekenmysteries uit: lees-rekenboekjes waarin rekenkundige uitdagingen in een verhaal aan de orde komen. Ze merkte hoe enthousiast de leerlin...

Doen

Kiezen of delen

Delen en classificeren bij twee prentenboeken

Sommige prentenboeken stellen je in staat om  kinderen in de context van een betekenisvol verhaal rijke, doelgerichte rekenactiviteiten aan te bieden. De auteurs beschrijven in dit artikel hoe je bij Gertje Gans deelt uit! het delen kunt verkennen en hoe je bij Olifant en de kist vol appels kunt oefenen met classifi...

Eenvoudig te verklaren

Bewijs uit het gerijmde

Eenvoud is het kenmerk van het ware,

Maar ik denk: Eenvoud bestaat eenvoudig niet,

Columns

De rijke problemen van een Vereniging als de onze!

Van de voorzitter

Een mooi en actueel onderwerp als thema van ons vakblad. Er ontstaan onmiddellijk beelden bij deze titel. Beelden en tevens vragen.

 

Ontwikkeling en onderzoek

Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek november 2022

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. 

 

Columns

Mijn haar gaat naar een ander kindje

Uit de rugzak van meester Bartjens

Alba (7,6) logeert bij opa en oma. Het ene soort speelgoed na het andere wordt verkend. Wij hebben hierbij een taak en die varieert van speelkameraadje, kok, badjuffrouw en soms pedagoog. Die pedagoog zorgt bijvoorbeeld voor de pauzes, want anders speelt dit kind maar door. Tijdens zo’n rustmoment gebeurt er dit:

 ...

Ontwikkeling en onderzoek

Computational thinking op de lerarenopleiding basisonderwijs: een praktijkverkenning

Een eerder artikel in Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek plaatste computational thinking (CT) in haar theoretische context als onderwijskundig concept dat zijn oorsprong kent in de informatica en dat nauw verbonden is met rekenen-wiskunde. Het huidige artikel bespreekt de resultaten van een vragenlijst die...

Ontwikkeling en onderzoek

De rekenontwikkeling en onderwijsbehoeften van leerlingen

in perspectief van het voeren van rekengesprekken door leraren

Jarise Kaskens onderzocht in haar promotieonderzoek de invloed van leerling- en leraarfactoren op de rekenontwikkeling van leerlingen. De resultaten laten zien dat een stevige rekenbasis belangrijk is. Als de basis niet goed is kunnen leerlingen daar hinder van ondervinden als het rekenen wat complexer wordt. Ook ex...

Redactioneel

Praten over rekenen-wiskunde

Soms ontstaat er tijdens de rekenen-wiskundeles zo’n moment waarbij er een zekere rust over de groep valt. Herken je dat? Zo’n korte periode waarin iedereen stil en geconcentreerd met zijn eigen rekenwerk bezig is. 

 

Weten

Leren van rekengesprekken

Verbinding van onderzoek naar praktijk

We weten steeds meer over wat er wel en niet werkt bij het leren rekenen, maar niet alle inzichten bereiken de scholen. In dit artikel delen we de opbrengsten van promotieonderzoek gericht op de invloed van leerling- en leerkrachtfactoren op de rekenontwikkeling van leerlingen (Kaskens, 2022). Binnen dit onderzoek h...

Praatwolkjes in Pluspunt-2

Volgens het boekje

In romans zijn dialogen belangrijk voor het verhaal. Voor het leren van rekenen-wiskunde zijn rekenwiskundige gedachtewisselingen evenzeer belangrijk, maar je komt ze niet tegen in methodes.  

 

Doen

Aandacht voor rekenbeleving

Rekencoördinator aan het woord

‘Sandra, ik heb een leerling in mijn klas die moeite heeft met rekenen en stagnatie lijkt steeds groter te worden. Wat kunnen we voor deze leerling betekenen?’ Wanneer deze vraag mij gesteld wordt ga ik hier met de betrokken leerkrachten en de intern begeleider over in gesprek. Vaak komen we erop uit dat naast een r...