Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieOp allerlei manieren oefenen
Volgens... de onderwijsadviseur
Annette Markusse
Conny Bodin-Baarends werkt als onderwijsadviseur bij 1801 jeugd & onderwijsadvies (vestiging Hoofddorp). Ze begeleidt basisscholen bij allerhande rekentrajecten. Regelmatig worden haar vragen gesteld over het oefenen: hoe oefen je effectief en hoe houd je kinderen gemotiveerd? Annette Markusse ging hierover met haar...
Draad van Ariadne januari 2023
Wiskunde voor kinderen van 4 tot 12 jaar
De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens. De editie van januari 2023 biedt een winkel vol om reken-wiskundeactiviteiten in te ondernemen.
Hier vind je de Draad van Ariadne van januari 2023.
Lees ook het artikel van Frans van Galen, Amaranta de Bie -...
Een winkel vol
Frans van Galen, Amaranta de Bie - Maassen en Susanne van de Bilt - Smit
De plaat van de Draad van Ariadne, op bladzijde 18 en 19 van Volgens Bartjens januari 2023 (jaargang 42, nr 3) laat kinderen situaties onderzoeken die je kunt beschrijven met een bijzondere optelsom. In dit artikel laten Frans van Galen en twee leerkrachten zien hoe de plaat op verschillende manieren ingezet kan wor...
Dobbelgeld
Groetjes van groep 4
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
‘Juf, gaan we met dobbelstenen?’, vraagt Alya namens de hele groep. Ik heb de dobbelstenen al klaar staan en de kinderen pakken hun wisbordje.
Al doende leert men
Visie van Alles telt Q op oefenen
Marleen van de Wetering en Joris de Kok
Op veel verschillende manieren oefenen draagt bij aan de ontwikkeling van kennis en vaardigheden en aan de leerhouding van leerlingen. In dit artikel laten de auteurs zien aan de hand van deze visie zien hoe in Alles Telt Q oefenen is uitgewerkt.
Oefening baart kunst
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Als je in een spreekwoordenboek de uitdrukking ‘Oefening baart kunst’ opzoekt, vind je de volgende omschrijvingen: ‘Door oefening verkrijgt men vaardigheid’. ‘Door veel te oefenen wordt men vanzelf ergens goed in’. ‘Door veel te oefenen verbeteren de prestaties’. ‘Door iets vaak te oefenen of te doen, raakt men er b...
Een doorgaande lijn automatiseren voor je school werkt!
Marijke Theunissen
Hoe kom je tot een goed uitgewerkt automatiseringsaanbod voor rekenen voor groep 1 tot en met 8? Op welke manier zorg je ervoor dat in alle groepen op de juiste manier geoefend wordt? In dit artikel wordt de mogelijkheid van een doorgaande lijn automatiseren beschreven aan de hand van Rekensprint.
Een rekenkast op school
Veelgestelde vragen over het hoe en waarom van een rekenkast
Marinda Blokzijl en Jessica van der Straaten
Een goed gevulde en handige rekenkast op je school, wie wil dat nou niet? Maar hoe begin je, wat stop je erin en hoe organiseer je de kast effectief? Deze en vele andere veelvoorkomende vragen worden in dit artikel beantwoord. Hopelijk heb je na het lezen van dit artikel ook alle antwoorden gevonden om je eigen effe...
Doe je mee?
Van de NVORWO
Bestuur NVORWO
Een nieuw kalenderjaar is weer begonnen. Ook in 2023 zet de Nederlandse Vereniging voor de Ontwikkeling van Reken-WiskundeOnderwijs (NVORWO) zich in voor het bevorderen van het reken-wiskundeonderwijs. Maar dat kan niet zonder de betrokkenheid van jullie als leden. In deze bijdrage staan daarom twee oproepen voor ac...
Artikelen Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek
Januari 2023
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar. Bij dit nummer is het eerste artikel van Ronald Keijzer, Martine van Schaik en Annerieke Boland. Zij schrijven...
Spelend oefenen in Nigeria
Uit de rugzak van meester Bartjens
Kenechukwu Ogbuagu
Kenechukwu Ogbuagu: ‘In 2013 werkte ik als vrijwilliger voor VSO. Ik hielp met het creëren van een veilige omgeving voor kinderen in en om de school en speelde spelletjes met ze om het leren leuker te maken. Ik realiseerde me dat kinderen spelenderwijs zoveel meer leren. Zo ontwikkelde ik het bordspel Luku Luku. Het...
Denken in conceptuele doelen voor groep 1 en 2
Ronald Keijzer, Martine van Schaik, Annerieke Boland
In het project ‘Rekenen op spel’ onderzochten we hoe professionals in de voorschool en in groep 1 en 2 en de wiskundige ontwikkeling van kinderen kunnen ondersteunen en stimuleren binnen de context van het spontane spel van de kinderen.
40x Panama: verleden, heden en toekomst
Verslag veertigste Panama-conferentie
Ronald Keijzer en Iris Verbruggen
Op 30 juni en 1 juli 2022 vond de veertigste Panama-conferentie plaats. Nadat de 39ste editie online plaatsvond, zijn de deelnemers verheugd om deze conferentie weer in de bossen van Zeist te mogen bezoeken om inspiratie en informatie op te halen voor het verder ontwikkelen van het reken-wiskundeonderwijs.
Rijke rekenproblemen
Annette Markusse en Iris Verbruggen
Rekenen leer je om goed te kunnen functioneren in het leven van alledag. Dat spreekt voor zich, maar toch willen we er in deze Volgens Bartjens weer eens extra aandacht aan besteden.
Rijke rekenproblemen in alle hoofdfasen van de leerlijn
Sanne de Ruiter en Janine Verkerk
Kinderen kunnen van rijke rekenproblemen heel wat leren. Volgens de auteurs maakt het daarbij niet uit waar de kinderen zich bevinden in de leerlijn.
Spelen met getallen
Frans van Galen en Femke Keers
Een rijk rekenprobleem heeft niet altijd een verhaal nodig. In de les die hier beschreven wordt, puzzelen de leerlingen met fiches waarop de getallen 1 tot en met 9 staan.
Dit is een meer uitgebreide versie van het artikel in de gedrukte versie van Volgens Bartjens. Het bevat ook links naar video-opnamen van de les....
Het probleem van de rijke sultan
Volgens het boekje
Marc van Zanten
Het probleem van de rijke sultan – of eigenlijk: van diense schatbewaarder – stond in Rekenen & wiskunde, een methode die vanaf 1983 werd uitgebracht door uitgeverij Bekadidact. De methode kwam voort uit het project Onderwijs en Sociaal Milieu, dat liep vanaf 1969 en gericht was op kansarme kinderen in Rotterdamse v...
Duurzaamheid in de rekenles: win-win!
Loek Spitz
Dat rekenen en duurzaamheid een goede combinatie vormen, laat Loek Spitz zien in dit artikel. Met de verschillende vraagstukken kun je meteen aan de slag in je klas.
Schatten met gestolen fietszadels
Leerlingen kiezen een leerzaam wiskundeprobleem
Erica de Goeij
In dit artikel gaan leerlingen van groep 6 van de Julianaschool in Bilthoven aan de slag met wiskundeproblemen die vragen om schattend rekenen. Ze kiezen zelf een probleem waarvan ze denken het meeste te leren. Onderstaand nieuwsbericht dient als uitgangspunt voor de schatactiviteiten.
Draad van Ariadne november 2022
Wiskunde voor kinderen van 4 tot 12 jaar
De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het tijdschrift Volgens Bartjens. De editie van november 2022 biedt allerlei reken-wiskundewerk in de rijke context van fietsen. Veel plezier!
Rekenen in het 'echt'
Rekencoördinator aan het woord
Michelle Cornfield
Ons rekenonderwijs is op dit moment redelijk traditioneel. We gebruiken een moderne methode: Wereld in getallen 5 en gebruiken IGDI als instructiemodel. We werken aan het verschuiven van de nadruk op het aanleren van procedures, naar aandacht voor het ontwikkelen van begrip.
Wijzer
Groetjes van groep 4
Lia van Diem | Illustratie: Helen van Vliet
Dit jaar werk ik met 7 kinderen uit groep 4. Zoals altijd heb ik ze al laten rekenen met behulp van dobbelstenen. Dat vinden ze leuk.
De kracht van authentieke contexten
Lessen uit het mbo
Geeke Bruin-Muurling
Sinds dit schooljaar gelden er nieuwe rekeneisen in het mbo. Kenmerkend is de nadruk op de functionele kanten van gecijferdheid. Deze ontwikkeling biedt ruimte om te onderzoeken hoe het rekenonderwijs nog beter bij de doelgroep kan aansluiten.
Lezen vanuit een wiskundig perspectief
Cijfers & Letters
Gerhard Hartdorff
Helaas is er nog steeds geen officiële canon voor de jeugdliteratuur. Wat dat betreft lopen kinderboeken nog steeds achter bij romans voor volwassenen waarvoor onlangs weer een nieuwe canon is verschenen.
Samen rijke problemen oplossen met Rekenmysteries
Madelie Vollmuller
In de rekenmethoden wordt er minder vaak gewerkt met rijke en open opdrachten. Om wel een rijk rekenprobleem met haar leerlingen te doen, probeerde Madelie Volmuller in groep 6 Rekenmysteries uit: lees-rekenboekjes waarin rekenkundige uitdagingen in een verhaal aan de orde komen. Ze merkte hoe enthousiast de leerlin...
Kiezen of delen
Delen en classificeren bij twee prentenboeken
Rob van Bree en Hanneke van Bree
Sommige prentenboeken stellen je in staat om kinderen in de context van een betekenisvol verhaal rijke, doelgerichte rekenactiviteiten aan te bieden. De auteurs beschrijven in dit artikel hoe je bij Gertje Gans deelt uit! het delen kunt verkennen en hoe je bij Olifant en de kist vol appels kunt oefenen met classifi...
Eenvoudig te verklaren
Bewijs uit het gerijmde
Jaap van Lakerveld | Illustratie: Helen van Vliet
Eenvoud is het kenmerk van het ware,
Maar ik denk: Eenvoud bestaat eenvoudig niet,
De rijke problemen van een Vereniging als de onze!
Van de voorzitter
Jenneken van der Mark
Een mooi en actueel onderwerp als thema van ons vakblad. Er ontstaan onmiddellijk beelden bij deze titel. Beelden en tevens vragen.
Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek november 2022
Ronald Keijzer
Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn op de site van Volgens Bartjens beschikbaar.
Mijn haar gaat naar een ander kindje
Uit de rugzak van meester Bartjens
Lianne de Vet
Alba (7,6) logeert bij opa en oma. Het ene soort speelgoed na het andere wordt verkend. Wij hebben hierbij een taak en die varieert van speelkameraadje, kok, badjuffrouw en soms pedagoog. Die pedagoog zorgt bijvoorbeeld voor de pauzes, want anders speelt dit kind maar door. Tijdens zo’n rustmoment gebeurt er dit:
...
Computational thinking op de lerarenopleiding basisonderwijs: een praktijkverkenning
Rosanne Hebing, Anna Hotze en Ronald Keijzer
Een eerder artikel in Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek plaatste computational thinking (CT) in haar theoretische context als onderwijskundig concept dat zijn oorsprong kent in de informatica en dat nauw verbonden is met rekenen-wiskunde. Het huidige artikel bespreekt de resultaten van een vragenlijst die...
De rekenontwikkeling en onderwijsbehoeften van leerlingen
in perspectief van het voeren van rekengesprekken door leraren
Jarise Kaskens
Jarise Kaskens onderzocht in haar promotieonderzoek de invloed van leerling- en leraarfactoren op de rekenontwikkeling van leerlingen. De resultaten laten zien dat een stevige rekenbasis belangrijk is. Als de basis niet goed is kunnen leerlingen daar hinder van ondervinden als het rekenen wat complexer wordt. Ook ex...
Praten over rekenen-wiskunde
Annette Markusse en Iris Verbruggen
Soms ontstaat er tijdens de rekenen-wiskundeles zo’n moment waarbij er een zekere rust over de groep valt. Herken je dat? Zo’n korte periode waarin iedereen stil en geconcentreerd met zijn eigen rekenwerk bezig is.
Leren van rekengesprekken
Verbinding van onderzoek naar praktijk
Jarise Kaskens
We weten steeds meer over wat er wel en niet werkt bij het leren rekenen, maar niet alle inzichten bereiken de scholen. In dit artikel delen we de opbrengsten van promotieonderzoek gericht op de invloed van leerling- en leerkrachtfactoren op de rekenontwikkeling van leerlingen (Kaskens, 2022). Binnen dit onderzoek h...
Praatwolkjes in Pluspunt-2
Volgens het boekje
Marc van Zanten
In romans zijn dialogen belangrijk voor het verhaal. Voor het leren van rekenen-wiskunde zijn rekenwiskundige gedachtewisselingen evenzeer belangrijk, maar je komt ze niet tegen in methodes.
Aandacht voor rekenbeleving
Rekencoördinator aan het woord
Sandra van Elburg
‘Sandra, ik heb een leerling in mijn klas die moeite heeft met rekenen en stagnatie lijkt steeds groter te worden. Wat kunnen we voor deze leerling betekenen?’ Wanneer deze vraag mij gesteld wordt ga ik hier met de betrokken leerkrachten en de intern begeleider over in gesprek. Vaak komen we erop uit dat naast een r...