Welkom

Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie
Columns

Volgens Bartjens en volgens Bartjens

Volgens Bartjens en volgens Bartjens

 

Of Bartjens plezier in rekenen vergrootte

Valt uit zijn rekenboek niet af te leiden

Maar Vondel heeft in vroeger tijden

De meester wel met wierook overgoten

 

Des meesters werk diende slechts ter lering

En ter versterking van de handelsgeest

Zijn didactiek was streng e...

Columns

Veertig jaar

Veertig jaar

 

Veertig jaar rekenen- en wiskundeplezier

Twee keer twintig jaren en misschien

Is dat ook wel te zien als vier keer tien

Of met wat fantasie als tien keer vier

 

En valt er wat te vieren, ben ik er altijd bij,

Kan ik op zo’n feestje amper wachten

Mensen lijken feestjes hoog te achten

Acht maa...

Weten

Digitale ondersteuning bij rekeninterventies

Rekensoftware biedt perspectief

Vroegtijdig signaleren en preventief goed rekenonderwijs voorkomt problemen met rekenen. Er zijn steeds meer digitale middelen beschikbaar die hierbij kunnen ondersteunen. In dit artikel komen de vragen aan de orde: Wat zijn succesvolle factoren voor rekeninterventies bij rekenproblemen? En wat is hierbij de toegevo...

Doen

Een wiskunstige verjaardagskaart

Als iemand jarig is, stuur je die persoon een kaartje. Maar hoe werkt dat als een tijdschrift jarig is? Deze vraag legde Bartjan Vollmuller voor aan groep 7 van basisschool De Mare in Alphen aan den Rijn.

 

Praktijkonderzoek

Sneeuwpoppen als wiskundig object

Halverwege februari 2021 sneeuwde het flink. Tijdens de tweede coronalockdown was dit een zeer welkom cadeautje. De vers gevallen sneeuw biedt namelijk allerlei mogelijkheden om wiskunde te zien en te beleven. Zeker in een tijd van veel beeldschermwerk, was het voor studenten aan de lerarenopleiding de hoogste tijd ...

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne januari 2022

Wiskunde voor kinderen van 4 t/m 12 jaar.

De rubriek 'Draad van Ariadne' bestaat uit 4 pagina's in het midden van het blad Volgens Bartjens. De editie van januari staat in het teken van 40. Veel wiskundeplezier met de zoektocht naar 40 en de puzzels!

 

 

Praktijkonderzoek

Kleine rekenspelletjes met een groot effect

Rekencoördinator aan het woord

In het voorjaar van 2020 zijn wij met ons team overgestapt naar Pluspunt versie 4 van Malmberg. Tegelijkertijd hebben we ook additioneel materiaal bekeken. Onze keuze viel op Rekensprint en spellen die gekoppeld zijn aan de SLO drempels.

 

Doen

Kijken naar Kinderen

Beelden brengen rekencoördinatoren op verhaal

In het schooljaar 2021-2022 is de NVORWO in samenwerking met diverse partners gestart met het organiseren van masterclasses. Op 6 oktober jl. stond Belinda Terlouw op het programma met een masterclass over Kijken naar Kinderen. Hierin liet ze aan rekencoördinatoren zien hoe je deze methodiek als middel kunt inzetten...

Columns

Geen dag hetzelfde

Groetjes van groep 4

Net als vorige week neem ik vier kinderen mee uit groep 4. Het zijn redelijk sterke rekenaars en het is de bedoeling dat we verder gaan waar we vorige keer gestopt zijn. Dat is met wat grotere getallen rekenen. 

 

Animo voor reken-wiskunde-activiteiten

Volgens het boekje

De kans dat u de methode De wereld in getallen kent is vrij groot. Het is de meest gebruikte en langstlopende reken-wiskundemethode van dit moment. De eerste editie verscheen zo’n veertig jaar geleden, in 1981. De methode was al snel succesvol en droeg flink bij aan de groei die uitgeverij Malmberg in de jaren ’80 d...

Doen

Grote Rekendag: bouwavonturen

Onderzoekend rekenen is meer dan alleen sommen maken

De titel van de 20e Grote Rekendag is 'Bouwavonturen'. Er komen veel rekenactiviteiten kijken bij bouwen: tekenen, inschatten, rubriceren, plannen ... De kinderen combineren denkkracht met handvaardigheid. Een heel avontuur! De kinderen ontdekken hoe het is om architect te zijn, of constructeur, of bouwer.

 

Ontwikkeling en onderzoek

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek januari 2022

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen twee artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Deze verdiepende artikelen zijn alleen online beschikbaar.
De artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek sluiten aan bij het feestelijke karakter van deze Volgens Bartjens....

Weten

Wiskundeplezier

Verander je mindset door te durven, doen en begrijpen

In het najaar van 2021 kwam het boek Wiskundeplezier uit. En laat dat nu net ook het thema zijn van deze Volgens Bartjens. Speciaal voor deze jubileumeditie een artikel van de auteur van dit boek, Erik van Haren, waarin hij uiteenzet hoe je wiskundeplezier kunt creëren, zowel bij jezelf als bij je leerlingen.

 

...
Ontwikkeling en onderzoek

Het bevorderen van algebraïsch redeneren in het reken-wiskundeonderwijs op de basisschool

In het najaar van 2020 verdedigde ik mijn proefschrift ‘Algebraïsch redeneren op de basisschool: Zoeken naar balans’1. In mijn promotieonderzoek onderzocht ik of, in hoeverre en op wat voor manier het algebraïsch redeneren van basisschoolleerlingen gestimuleerd kan worden. Hiervoor ontwikkelden we onder andere een l...

Ontwikkeling en onderzoek

Ervaringen van een lerarenopleider rekenen-wiskunde.

In het najaar van 2020 gaat de discussie in de ELWIeR- onderzoeksgroep over de ontwikkeling van het opleidingsonderwijs rekenen-wiskunde. De ELWIeR-onderzoeksgroep bestaat uit lerarenopleiders rekenen-wiskunde van Nederlandse lerarenopleidingen basisonderwijs. De groep doet praktijkgericht onderzoek naar het opleidi...

Redactioneel

Rekenen op alle niveaus

‘Veel leerlingen leren niet zo goed rekenen als ze zouden kunnen’, kopt Marleen van der Lubbe naar aanleiding van het verschijnen van het onderzoek Peil.Rekenen-Wiskunde. Als elke leerling op zijn eigen niveau kan leren rekenen: hoe mooi zou dat zijn?

 

 

Weten

Veel leerlingen leren niet zo goed rekenen als ze zouden kunnen

De vaardigheid op het gebied van rekenen-wiskunde is licht toegenomen. Tegelijkertijd zijn de prestaties aan het einde van het basisonderwijs voor het streefniveau 1S nog ver verwijderd van de ambitie die de commissie-Meijerink in 2010 formuleerde bij het opstellen van de referentieniveaus. Ook in het speciaal basis...

Praktijkonderzoek

Werken met Gynzy en Met Sprongen Vooruit

Rekencoördinator aan het woord

In schooljaar 2019/2020 hebben wij de overstap gemaakt van Snappet naar Gynzy. Daarnaast zijn wij ook gestart met de methodiek Met Sprongen Vooruit. Deze implementatie was best een zoektocht. 

 

Weten

De RWRW

Een nuttig cadeautje van Inspectie en SLO

Deze zomer viel hij bij elke school voor (speciaal) basisonderwijs op de mat: de RWRW, oftewel de reflectiewijzer rekenen-wiskunde (Inspectie van het Onderwijs, 2021a). In dit artikel vertellen de auteurs van de RWRW over het hoe en waarom ervan en hoe schoolteams hem kunnen gebruiken om hun reken-wiskundeonderwijs ...

Doen

Pimp je lesdoel

In elke reken-wiskundeles iets te leren

Hoe kun je er voor zorgen dat ook een sterke rekenaar voldoende aan zijn trekken komt? De auteurs van dit artikel laten zien hoe je via de ‘Lesdoelplusser’ een eerste stap kunt zetten naar een reken-wiskundeles die voor iedereen uitdagend is.

 

De didactische dictator

Volgens het boekje

Niveauverschillen zijn iets om je bij neer te leggen – dat leek wel de onuitgesproken gedachte achter de in 1952 uitgebrachte rekenmethode Naar aanleg en tempo. De auteurs verzetten zich tegen het vroegere idee dat kinderen hun denken het beste zouden ontwikkelen door rekenen. De gevolgen daarvan? ‘Overdadig’ veel r...

Draad van Ariadne

Draad van Ariadne november 2021

Wiskunde voor kinderen van 4 t/m 12 jaar

Weten

Vermenigvuldigen met inzicht

Op eigen niveau rekenen met grote getallen

Is het nodig dat leerlingen vaste procedures leren voor bijvoorbeeld vermenigvuldigsommen als 65 x 38? Frans van Galen en Koeno Gravemeijer denken van niet. Efficiënt en vlot kunnen berekenen van een uitkomst is tegenwoordig minder belangrijk geworden, want we hebben allerlei apparaten die dat voor ons doen. Door ru...

Columns

Warming-up

Groetjes uit groep 6

Het schooljaar is begonnen. Dat betekent ook weer rekenles. Dit keer in groep 6.

We beginnen met warmdraaien. Dat wil zeggen dat elk groepje met dobbelstenen gaat ‘spelen’.

 

 

Praktijkonderzoek

Rekenonderwijs op het mbo

Rekencoördinator aan het woord

Hoe bereid je mbo-studenten goed voor op hun rekenexamen1? Deze vraag staat vaak centraal in discussies over goed rekenonderwijs op het mbo. En eigenlijk is dit jammer, want enerzijds ligt de focus daardoor volledig op het rekenexamen terwijl wij onze studenten niet alleen moeten voorbereiden op hun rekenexamen maar...

Weten

Hoe beweging de rekenontwikkeling kan ondersteunen

Hoe kom je als leerkracht tegemoet aan de beweegdrang van jonge leerlingen? Kunnen beweegactiviteiten jouw onderwijs ondersteunen? In dit artikel wordt antwoord gegeven op de vraag hoe je als leerkracht de beweegbehoefte van jonge leerlingen positief kan verbinden aan het rekenonderwijs.

 

Spel en rekenles

Giga groot speelgeluk

Verslag van de rekenspellenwedstrijd 2020-2021

Het was dit jaar een Rekenspellenwedstrijd vol hindernissen: de scholen gingen dicht vanwege de corona-pandemie, de leerlingen kregen een tijd lang online les en de jury kon niet bij elkaar komen om de spellen te beoordelen. Niet de beste omstandigheden voor een Rekenspellenwedstrijd, zou je denken. Toch waren er ve...

Praktijkonderzoek

Een passend perspectief voor elke leerling

Volgens... de onderwijsadviseur

Jiska van Hall is onderwijsadviseur, rekenspecialist en orthopedagoog. Ze is nauw betrokken bij de implementatie van Passende Perspectieven voor rekenen. Wat zijn haar ervaringen met dit gedachtegoed? We vroegen het haar tijdens een interview.

 

Columns

Kiezen voor verbinding

Van de voorzitter

Fijn dat we in dit nummer onder andere kunnen lezen over de bevindingen uit het onderzoek Peil.Rekenen-Wiskunde. We hebben tijdens onze studiedag met veel plezier de aftrap mogen geven van de uitkomsten van dit onderzoek. Het waren vooral de media die er een overwegend negatief verhaal van maakten. Terwijl wij eigen...

Ontwikkeling en onderzoek

Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek november 2021

Bij ieder nummer van het tijdschrift Volgens Bartjens verschijnen (alleen online) twee verdiepende artikelen in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Lees dit keer over de relatie tussen het zelfvertrouwen dat leerlingen in hun rekenwerk hebben en de rekenvaardigheid, waarbij Annemiek Punter, Maartje van de ...

Columns

Rekenen op alle niveaus

Bewijs uit het ongerijmde

Ik ben een rekenvirtuoos

Bereken vrijwel moeiteloos

De inhoud van een lege doos                                

De kans op schieten in de roos

De ouderdom van muurfresco’s                                         

Het aantal veertjes in plumeaus

De rente over banksaldo’s

De omtrek van een bolleboos

Of overlij...

Spel en rekenles

Geen zin om te rekenen

Uit de rugzak van meester Bartjens

Bradley heeft deze week geen zin om te rekenen. Niet eens één sommetje. En aangezien hij al zoveel strijd heeft meegemaakt in zijn slechts tienjarige bestaan, ga ik dat met hem niet aan.
Maar ik geloof wel in motivatie en in kwaliteit.
In zo'n geval biedt het omdenken van de situatie uitkomst.
‘Kan ik even bij je aa...

Ontwikkeling en onderzoek

Ontwikkeling studielast rekenen-wiskunde 2009 - 2021

Dit artikel beschrijft de ontwikkeling van de studielast en contacttijd voor het vak rekenen-wiskunde in de lerarenopleiding basisonderwijs in de periode 2009-2021. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van data die in de periode 2009- 2019 zijn verzameld. Gegevens uit 2021 zijn daaraan toegevoegd. De gevonden ontwi...

Ontwikkeling en onderzoek

Reken op jezelf! De complexe relatie tussen zelfvertrouwen in rekenen en rekenprestaties

Volgens verschillende onderzoeken gaat een hoog zelfvertrouwen in rekenen samen met hoge rekenprestaties. In dit artikel wordt onderzocht in hoeverre in het Nederlandse basisonderwijs rekenprestaties en andere leerling- en schoolkenmerken samenhangen met zelfvertrouwen in rekenen. We kijken specifiek naar verschille...

Redactioneel

Rekenen met het hoofd

Wat leerlingen op de basisschool moeten leren, is meer dan alleen vlot rekenen met getallen. Ze moeten ook leren omgaan met getalsmatige informatie in verschillende situaties, bijvoorbeeld tijdens het doen van boodschappen, het reizen met het openbaar vervoer of het lezen van nieuwsberichten. Onze leerlingen moeten ...

Praktijkonderzoek

Kinderen houden van wiskundig nadenken

Als leerkracht heb ik ervaren dat kinderen houden van zelf nadenken en dat ze niet afhankelijk hoeven te zijn van een leerkracht die rekenstrategieën voordoet. Kinderen smullen van wiskundige, puzzelachtige problemen en laten zich graag verwonderen in de wereld van getallen, bewerkingen en ruimtelijk redeneren. Ze t...