Welkom

Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.

Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal

Word abonnee

Bekijk hier de mogelijkheden

Redactie

Neem contact op met de redactie
Artikelen in de categorie: Weten ×
Weten

Tijd is er al heel lang - Museumlessen en het begrip van tijd

Tijd en tijdsbeleving is voor veel kinderen ingewikkeld. Binnen de leerlijn wordt veel aandacht besteed aan klokkijken maar er is niet veel ruimte voor denken en redeneren over tijd en tijdsbeleving. Museum Boijmans Van Beuningen pakt dit anders aan.

Weten

Rekenen op taal - vaktaal en schooltaal in de reken-wiskundeles

Er zit meer taal in de rekenles dan je op het eerste gezicht zou denken. Leerlingen hebben taal nodig om mee te kunnen praten in de rekenles en bij het oplossen van opgaven. Het ontwikkelen van de benodigde taal voor rekenen-wiskunde is dus noodzakelijk.

Weten

Rekenen met perspectief - Wat leerlingen moeten kunnen in de 21e eeuw

Onderwijs in de 21e eeuw vraagt om specifieke vaardigheden, die in veel opzichten anders zijn dan wat we tot nu toe gewend zijn. Willen we leerlingen goed voorbereiden op de toekomst dan zullen leerstof-inhoudelijke veranderingen noodzakelijk zijn.

Weten

Op de toekomst voorbereid - Kritisch wiskundig leren denken

Onder invloed van digitalisering en globalisering verandert onze maatschappij in rap tempo. Wat wordt er dan zo anders? De auteurs van dit artikel kijken naar de eisen die de maatschappij stelt en wat dat vraagt van het (reken)onderwijs.

Weten

In / Uitgelicht - Rekenen-Wiskunde in de media

Peter van den Bremen bespreekt het boek "Meten en meetkunde" van Ortwin Hutten, het boek "Voorkom (ernstige) rekenproblemen" van Ceciel Borghouts en de evaluatie van de app "Dragon Box 2' door Lonneke Boels

Weten

Rekendrempels nemen - Een goede basis voor het leren hoofdrekenen

Uit recent onderzoek komt naar voren dat een tekort aan geautomatiseerde (en gememoriseerde) kennis grote invloed kan hebben op de rekenvaardigheid van leerlingen. De auteurs bespreken de drempels in de basale rekenkennis die leerlingen moeten beheersen.

Weten

Juf, laat mij het mezelf maar leren! Automatiseren en memoriseren van de basisvaardigheden rekenen

Het blijkt dat veel leerlingen de basisvaardigheden voor rekenen onvoldoende beheersen. Dit gegeven vormt de basis voor het SLO-project 'Automatiseren en memoriseren van de basisvaardigheden rekenen'. Anneke Noteboom beschrijft haar ervaringen.

Weten

Waar zitten we in de leerlijn? - Het juiste moment kiezen voor automatiseren

Gememoriseerde en geautomatiseerde kennis hebben we nodig. Het is erg onhandig als eenvoudige basisvaardigheden niet geautomatiseerd zijn, want leerlingen hebben die kennis nodig om verder te komen. Het is wel belangrijk dat het moment goed gekozen wordt.

Weten

Taal- of vertaalprobleem? Contextproblemen zelfstandig oplossen

Het is een veelgehoorde klacht dat rekentoetsen teveel begrijpend lees-toetsen zouden zijn en de rekenvaardigheid niet of voldoende meten. Maar is dat wel zo? In dit artikel gaan de auteurs in op het onderdeel taal in alle CITO reken-wiskundetoetsen.

Weten

Keuzes in de rekenles - Verstandig kiezen in 5 stappen

Rekenlessen waarin ieder kind iets leert. Wat betekent dit voor de leraar? APS heeft een onderzoek- en ontwikelingsproject uitgevoerd naar hoe leraren geholpen kunnen worden bij het maken van keuzes.

Weten

In / Uitgelicht - Rekenen-Wiskunde in de media

Peter van den Bremen bespreekt "Leren rekenen, ook als het moeilijk wordt" en "De invloed van het werkgeheugen op het leren, handelingsgerichte adviezen voor het basisonderwijs".

Weten

Met en zonder rest - Aandachtspunten voor de leerlijn delen

Zonder inloggen beschikbaar! Kees Buijs bespreekt aan de hand van de Digilijn website de knelpunten binnen de leerlijn delen.

Weten

Bussommen zijn geen splitsingen - Reactie op het artikel "Bussommen zijn ook splitsingen"

Marc van Zanten reageert op een artikel over bussommen vanuit het perspectief van de kennisbasis rekenen-wiskunde

Weten

Bussommen zijn ook splitsingen; Over het nut van de kennisbasis rekenen

De kennis van rekenen en rekendidactiek van (beginnende) leerkrachten moet verder gaan dan de stof die op de basisschool wordt onderwezen. Als je als leerkracht een stevige basis hebt kun je veel adequater ingaan op opmerkingen en vragen van leerlingen.

Weten

Feit of fictie; Sekseverschillen in rekenvaardigheden.

Sekseverschillen in rekenvaardigheden zijn in het verleden vaak onderzocht. De grote vraag blijft: verschillen jongens en meisjes wel echt in hun rekenvaardig- heden? Onderzoekers van de Universiteit Maastricht namen deze kwestie onder de loep.

Weten

Misverstand; over contexten, oefenen en begrip - Jo Nelissen

In de landelijke pers wordt met enige regelmaat geschreven over de kwaliteit van het reken-wiskundeonderwijs. Jo Nelissen bespreekt de belangrijkste punten van kritiek: rekenen in contexten, weinig oefening en zwakke rekenaars die de dupe zijn.

Weten

Eureka! Profiteren van rijke rekenproblemen.

Het Ei van Columbus vormt al sinds jaar en dag het hart van Volgens Bartjens. Auteur van het Ei, Jos van den Bergh, houdt een warm pleidooi voor meer ruimte voor het oplossen van rijke rekenproblemen door alle kinderen binnen de basisschool.

Weten

Begrijpen, verbeelden en berekenen. Visuele representaties ondersteunen bij rekenopgaven.

Onderzoeker Anton Boonen laat in dit artikel zien dat het gebruik van een visuele oplossingsstrategie het oplossingsproces van een rekenopgave in veel gevallen kan vergemakkelijken en hij legt uit wat de kenmerken van een goede visuele ondersteuning zijn.

Weten

Profiteren van evalueren - Evalueren om te leren in de rekenles

Anneke noteboom bespreekt verschillende vormen van evalueren en hun onderlinge samenhang.

Weten

Wat ga ik vandaag leren? Het waarom en hoe van doelen stellen met leerlingen

Wat maakt het uit of leerlingen betrokken zijn bij het stellen van doelen en hoe geef je die doelen als leraar een plek in je dagelijkse (reken)lessen? in dit artikel gaat Dolf Janson in op de rol die doelen kunnen hebben voor het leren van de leerlingen.

Weten

Vragen naar de onbekende weg - Het belang van open vragen

Tijdens de rekenles worden veel vragen gesteld die geen echte vragen zijn. Het gaat dan om het reproduceren van 1 antwoord dat de leerkracht
al in zijn hoofd heeft of om het herhalen van reeds aanwezige kennis of feiten. Maar.. hoe moet het dan wel?

Weten

Analyseren om te combineren - Toetsgegevens optimaal benutten

Hoe kan een leerkracht de informatie uit de LVS-toets Rekenen-Wiskunde gebruiken om het onderwijs beter af te stemmen op de groep? En hoe kan dit op een efficiënte, haalbare manier? U leest in dit artikel hoe u informatie haalt uit toetsresultaten.

Weten

De leerlijnen de baas; Noodzakelijke kennis voor goed reken-wiskundeonderwijs -Martie de Pater-Sneep

Kennis van leerlijnen is van vitaal belang voor het bieden van adequate hulp. De auteur deed onderzoek naar de wensen van leraren ten aanzien van een verbeterde kennis van leerstoflijnen en geeft in dit artikel handvatten om hier meer grip op te krijgen.

Weten

Veelgestelde vragen; Over de toets Rekenen voor kleuters - Ilse papenburg en Nienke Lansink

Om de ontwikkeling van de kleuters bij te houden kiezen veel scholen voor het afnemen van de toets Rekenen voor kleuters. Deze toets roept echter wel vragen op bij leerkrachten. in dit artikel vindt u antwoorden op enkele veelgestelde vragen.

Weten

Afhalen of aanvullen; Flexibel aftrekken door zwakke rekenaars.

Wie denkt dat zwakke rekenaars niet in staat zijn om flexibel te rekenen heeft het mis. Onderzoek door Marjolijn Peltenburg en Marja v.d. Heuvel-Panhuizen naar het aftrekken tot 100 laat zien dat zwakke rekenaars dit wel degelijk in hun mars hebben.

Weten

Een kansrijke formule - Rekenen in een combinatiegroep - Fenje Louwsma-Koksma en Jiska van Hall

Van alle leerkrachten wordt verwacht dat zij kwalitatief goede instructies geven en een passend leerstofaanbod voor elke leerling verzorgen, ook wanneer het een combinatiegroep betreft. De auteurs leggen in dit artikel uit hoe dit vorm kan krijgen.

Weten

Analyse en diagnose; Een helder beeld van rekenproblemen.

Angelique Roos en Angelique Vanthoor ntwikkelden een instrument om snel een ovoverzicht te krijgen in welke categorieën van de Cito-toets Rekenen-Wiskunde de leerlingen fouten maakten om van daaruit de hulp vorm te geven.

Weten

Afstemmen op kleuters - Groepsplan rekenen in groep 1 en 2. Artikel van Bronja Versteeg

In dit artikel laat Bronja Versteeg zien dat het maken van groepsplannen leerkrachten kan helpen bij het kiezen van doelen en inhouden die aansluiten bij de kinderen.

Weten

Scholen en nascholen. Afgestudeerd als rekencoördinator, en dan? - Belinda Terlouw

Landelijk studeren steeds meer rekencoördinatoren af. Gezamenlijk zorgen zij voor een flinke kwaliteitsimpuls in het onderwijs. Belinda Terlouw laat zien hoe de KPZ vorm geeft aan terugkom-bijeenkomsten voor rekencoördinatoren.

Weten

Kleuteren op niveau; "Goede vragen" zorgen voor uitdaging - Dolf Janson

Kleuters uitdagen met reken- of wiskundeactiviteiten blijkt ook voor veel leraren een ‘uitdaging’. In dit artikel schetst de auteur mogelijkheden om activiteiten zinvol te maken en te zorgen dat kleuters nieuwsgierig en onderzoekend blijven.

Weten

De ontwikkeling van strategiegebruik; leren vermenigvuldigen.

Er wordt veel onderzoek gedaan naar leerlijnen en strategiegebruik. Sanne van der Ven en Evelyn Kroesbergen bespreken daarom de leerlijn vermenigvuldigen aan de hand van strategieën. Ze gaan ook dieper in op het gebruik van het werkgeheugen.

Weten

Differentiatie vraagt voorbereiding; Een groepsplan kun je daarvoor gebruiken - Dolf Janson

Veel leraren hebben inmiddels kennisgemaakt met het verschijnsel ‘groepsplan’. In dit artikel laat de auteur zien wat de essentie van een groepsplan is en hoe je de rekenlessen daarmee kunt versterken.

Weten

De vertaalcirkel als diagnostisch hulpmiddel. Werken aan inzicht en begrip bij (zwakke) rekenaars

Weten

Wie kan delen, kan vermenigvuldigen - Kennis van leerlijnen is essentieel voor goed rekenonderwijs.

Eerlijk delen is voor kinderen nooit een probleem. Kleuters weten al hoe ze eerlijk kunnen (ve)rdelen. Toch blijkt de leerlijn delen voor kinderen grote problemen op te leveren. Martie de Pater bespreekt de leerlijn delen.

Weten

Vertaalcirkel 3; Werken aan begrip en inzicht bij (zwakke) rekenaars - Ceciel Borghouts

Leerkrachten constateren dat de CITO-toetsen rekenen voor veel leerlingen problemen opleveren, vooral door het talige karakter. De auteur biedt leerkrachten een didactisch hulpmiddel: De Vertaalcirkel. Hier 2 praktijkvoorbeelden uit groep 7-8.

Weten

Afstemmen op onderwijsbehoeften; Gedifferentieerd rekenonderwijs - Eva van de Weijer-Bergsma ea

Het verbeteren van het rekenonderwijs staat hoog op de agenda voor veel scholen. Een belangrijke vaardigheid voor leerkrachten is het afstemmen van het onderwijsaanbod op de verschillende leerlingen in de klas. Maar hoe ziet differentiatie er uit?