Welkom
Volgens Bartjens is hét vaktijdschrift voor de praktijk van het reken-wiskunde-onderwijs. De inhoud van de artikelen is een toegankelijke mix van theorie, didactiek en praktijk, bedoeld voor leerkrachten, rekencoördinatoren, pabo-studenten, opleidingsdocenten, onderzoekers, adviseurs, ontwikkelaars en andere professionals die geïnteresseerd zijn in het reken-wiskundeonderwijs.
Draad van Ariadne
Bekijk ze allemaal
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieIntuitie en rekenen-wiskunde leren, hindernis of steun? - Jo Nelissen.
Jo Nelissen
Bij het oplossen van een probleem waar geen pasklare oplossing voor bestaat, gebruik je je intuïtie door het onmiddellijk, spontaan, creatief inzetten van kennis en ervaringen of een plotseling optredend inzicht. Hoe werkt dat bij rekenen-wiskunde?
Basisvaardigheden in het realistisch reken-wiskundeonderwijs - Willem Vermeulen
Willem Vermeulen
Leren kinderen tegenwoordig niet meer rekenen? Of leren ze andere kennis en vaardigheden dan vroeger? En wat vinden we daarvan? Willem Vermeulen mengt zich in de actuele discussie over het realistische reken-wiskundeonderwijs.
Een schatter kan niet zonder redeneren; Waarom schatten waardevol is - Dolf Janson
Dolf Janson
Schattend rekenen is een ondergewaardeerde variant van rekenen. Niet terecht, want schatten is niet alleen handig in het dagelijks gebruik, maar ook nuttig vanwege het redeneren dat daarbij nodig is. Leren schatten vraagt echter wel een specifieke aanpak.
Een leraar zonder kennis is gewichtloos - Frans van Mulken
Frans van Mulken
Frans van Mulken interviewt Jan van Maanen, hoogleraar - directeur van het Freudenthal Instituut.
Levert zelfstandig werken effectief onderwijs op? Rekenen-wiskunde en het vernieuwingsonderwijs
Hans Wolthuis
Door zelfstandig werken is differentiatie mogelijk, kan een hoger leerrendement bereikt worden, ontwikkelen kinderen gevoel voor planning en verantwoordelijkheid en krijgen ze een beter inzicht in hun eigen leerproces. Maar is het leren wel effectief?
De kunst van het luisteren - Jolanda Jager
Jolanda Jager
Dat het voor leerlingen moeilijk is om goed te luisteren naar wat de leerkracht zegt, wist u waarschijnlijk al. Maar hoe goed lukt het u om te luisteren naar wat de leerling zegt en bedoelt? Bent u zich bewust van het belang van luisteren naar kinderen?
Met taal kun je rekenen - De rol van taalvaardigheid en tekstbegrip bij wiskunde
Joanneke Prenger
Volgens de "realistische" visie op het reken-wiskundeonderwijs moeten leerlingen zelf de wiskunde (her)ontdekken. Om dit mogelijk te maken worden de opgaven in een (vaak talige) context geplaatst. Welke rol speelt taal bij het goed kunnen rekenen?
Leren klokkijken - Klokkijken is complexer dan je zou denken - Dolf Janson (jrg 26 nr. 4, 2007)
Dolf Janson
Er zijn kinderen die er heel lang over doen om te leren klokkijken. Waarom is klokkijken voor hen zo moeilijk? We zetten het eens voor u op een rijtje en geven tips om het te oefenen.
Hoezo concreet? - Koeno Gravemeijer en Jo Nelissen
Koeno Gravemeijer en Jo Nelissen
Concrete materialen kunnen het wiskundig denken ondersteunen. De grote vraag daarbij is wel of de concretiseringen werkelijk aansluiten bij redeneringen en ontdekkingen van kinderen of dat het materialen zijn die het volwassen denken concreet maken.
Van wie is het handelingsplan? Maak de leerling verantwoordelijk voor zijn leerproces - Dolf Janson
Dolf Janson
Hoe kun je het werken aan een handelingsplan overzichtelijk, beperkt en effectief maken? Zorg voor een duidelijk afgebakend doel en maak de leerling de eigenaar van zijn eigen rekenprobleem.
Deca is 10; Gezamenlijk kennis opbouwen over oppervlaktematen - Ronald Keijzer
Ronald Keijzer
De relaties tussen de maten van het metrieke stelsel bezorgen leerlingen en hun leerkrachten heel wat hoofdbrekens. Leerlingen de kans geven zelf relaties tussen maten te leggen en beelden op te bouwen bij de verschillende maten is belangrijk.
Voorbeeldgestuurd rekenen verdubbelt de vooruitgang - Elise Boltjes
Elise Boltjes
Tijdens een experiment betreffende de ontwikkeling van rekenvaardigheid op de Pabo van de Noordelijke Hogeschool te Leeuwarden, gaf Elise Boltjes studenten de kans om rekenregels af te leiden uit uitgewerkte voorbeeldopgaven. Met verbluffende resultaten..
Hulp bij draaien en vergeten - Annemie Desoete
Annemie Desoete
Sommige leerlingen houden moeite met het lezen en noteren van getallen. Wat doet u als getalbegrip en -betekenis geen problemen opleveren, maar het onthouden van telwoorden en getalsymbolen wel? In dit artikel vindt u tips en adviezen.
Is de rekenmethode ook van kinderen? - Dolf Janson
Dolf Janson
Om werkelijk mogelijk te maken dat een leerling kan leren in de rekenles zal deze zelf moeten weten welk doel voor hem geldt, wat hij straks zal moeten weten en kunnen. Op deze manier kan hij zelfbewust en zelfverzekerd in de rekenles aan de slag.
Was vroeger alles beter? Rekenen is een vak dat vraagt om professionals - Willem Uittenbogaard
Willem Uittenbogaard
Wie op de Pabo werkt mag zich tegenwoordig geen vakdocent meer noemen. Willem Uittenbogaard weigert om zich hier iets van aan te trekken. Vakkennis is onmisbaar voor leraren die professioneel voor een klas willen staan
Met begrip en inzicht een betere CITO-score; snappen of trainen?
Nisa Figueiredo en Els van Herpen
Veel leerkrachten denken dat het volledig doorwerken van een methode nodig is als voorbereiding op de CITO-toets. De stap naar procedures gaat voor veel leerlingen te snel en het oefenen gaat vaak ten koste van zaken die veel belangrijker zijn.
Wat overkomt mij nou! Emoties in de rekenles - Hans ter Heege
Hans ter Heege
Negatieve emoties kunnen het leerproces stagneren. Dat geldt zeker ook in de reken-wiskundeles. Door actief luisteren en empathisch reageren kan de leraar emotionele obstakels uit de weg ruimen en het leerproces stimuleren.
Ik doe van de 43 één naar de 39. Variastrategieën: de methode volgen of een eigen koers varen?
Erica de Goeij
Voor het optellen en aftrekken tot 100 biedt de methode Rekenrijk verschillende strategieën aan. In dit artikel wordt stilgestaan bij het rekenen met een rond getal, een zogenoemde variastrategie, die Rekenrijk eind groep 4 introduceert.
Interactie in de reken-wiskundeles - Communiceren kun je leren
Ceciel Borghouts en Arlette Butter
Iedereen weet dat interactie tijdens de rekenles belangrijk is, maar leerkrachten vinden het doorgaans moeilijk om kinderen gezamenlijk, met en van elkaar te laten leren en iedereen betrokken te houden. Een boek vol samenwerkingsvormen biedt hulp.
Kommagetallen, hoe ver gaan we? Leerdoelen en leerlijnen op het gebied van kommagetallen
Kees Buys
Niet alle doelen zijn voor alle leerlingen haalbaar. Neem het onderwerp kommagetallen. Wat kiezen we op dit gebied voor de zwakke rekenaars? Leren we hen de procedures voor cijferend optellen en aftrekken, of gaan we voor begrip en betekenis?
De kern van het reken-wiskundeonderwijs - Een aanpak om zwakke rekenaars bij de groep te houden
Joop Bokhove
Zwakke rekenaars worden vaak met aparte materialen individueel aan het werk gezet. Daardoor kunnen ze vervolgens niet meedoen met de klassikale interactieve nabespreking, waardoor de achterstand in de klas alleen maar groter wordt. Hoe kan dat anders?
Wie het kleine niet eert... - Het afscheid van de eurocenten
Mieke van Groenestijn
De munten van 1 en 2 eurocent worden afgeschaft. Volgens Mieke van Groenestijn betekent dit een ramp voor de rekendidactiek, zowel voor rekenen met geld als rekenen met decimale getallen. Ze is helaas een roepende in de woestijn
Wennen aan geschreven getallen - Kinderen geven zelf betekenis aan getalsymbolen
Peter Landweer
Begin groep 3 leren kinderen getalsymbolen gebruiken. Dat lijkt eenvoudig, maar niet voor iedereen. Die tekens bezitten immers geen zichtbare (en dus telbare) relatie met de aantallen waar ze voor staan. Hoe maken kinderen zich de cijfers eigen?
Vier kwaliteiten van succesvolle rekenleraren - Weet wat je doet en doe het goed
Jos van Rooij
Wie goed rekenles wil geven moet veel in huis hebben. Jos van Rooij zet het op een ritje. Misschien lijkt het een onbereikbaar ideaal om een goede rekenleraar te worden, maar wie zich van de benodigde kwaliteiten bewust is weet waar hij aan moet werken.
De Cijfferinghe van Willem Bartjens - Het rekenboek van de beroemde schoolmeester heruitgebracht
Willem Vermeulen
Een recensie van de heruitgave van het rekenboek De Cijfferinghe (1604) van Willem Bartjens.
Context, een verhaal apart - Omgaan met contexten vereist vakmanschap
Willem Vermeulen
Een goede context ondersteunt het bedenken van de leerlingen. Maar aan welke eisen voldoet een goede context? Hoe ga je er op de juiste wijze mee om? Waar ligt de balans tussen het wiskunde-gericht uitdiepen en te diep ingaan op onbelangrijkste details?
Niet alleen voor bollebozen - Probleemgericht onderwijzen
Erica de Goeij en Adri Treffers
Wanneer geschikte problemen in een klassikale, interactieve onderwijssetting worden aangeboden, voelen alle leerlingen zich uitgedaagd en zijn het niet alleen de bollebozen die met mooie oplossingen komen.
Alles of niets - Probleemoplossen door goede rekenaars -
Marja van den Heuvel-Panhuizen en Conny Bodin-Baar
De opvatting dat je je over goede rekenaars geen zorgen hoeft te maken is nodig aan herziening toe. Als goede rekenaars uitgedaagd worden om een onbekend probleem aan tapes, blijken hun mogelijkheden soms beperkter dan vooraf werd gedacht.
Wie het kan verwoorden snapt het - Niveaudifferentiatie in de bovenbouw
Kees Buys
Houd de groep bij elkaar, maar laat elke leerling op zijn of haar eigen niveau en met zelfgekozen middelen aan een gezamenlijke opgave werken. Wissel oplossingsmanieren onderling uit en waardeer elke aanpak. Zo houdt u rekening met verschillen.
Een warme herfst - Het weerbericht als meetles (jrg. 24 nr. 1, 2004)
Diane van Giezen - Beerlage
Rondom het thema 'herfst' valt in groep 3 heel wat te beleven. Zelfs het domein 'meten' kan daarbij goed aan bod komen. In de herfst zijn immers de weersomstandigheden vaak zeer afwisselend en daar kunnen jongen kinderen mooie meet-ervaringen mee opdoen.
Hallo, 8 x 8! Een experiment met tutorrekenen
Arie Fase
Tutorrekenen vraagt heel wat organisatie en voorbereiding maar de resultaten zijn zo bijzonder dat het alle moeite meer dan waard is. Niet alleen stijgen de leerresultaten, ook de sfeer op school en de contacten tussen de leerlingen verbeteren enorm.
Fouten maken is niet erg - Respecteer de ideeën van kinderen
Jos van Rooij
Leerkrachten die hun leerlingen een vaste oplossingsmanier voorschrijven doen hen tekort. Wie bovendien ongeduldig eist dat ze de voorgeschreven manier onmiddellijk foutloos na kunnen bootsen maakt onzekere rekenaars die niet snel een eigen idee proberen
Een nieuwe rekenmachine voor de basisschool - Meer venster, minder knoppen
Willem Vermeulen en Ed de Moor
Het gebruik van de rekenmachine blijft een onderwerp van discussie. Er moet aandacht voor zijn, maar wat is een goede manier om dit te doen? De auteurs beschrijven de onmisbare kenmerken van een rekenmachine die geschikt is voor gebruik op de basisschool.
Onderwijzen van formele wiskunde in het basisonderwijs - Het proefschrift van Ronald Keijzer
Rijkje Dekker
Ronald Keijzer promoveerde op een proefschrift over beukenonderwijs. De resultaten geven de reken-wiskundedidactici weer volop stof tot nadenken en discussiëren.
Maak er geen punt van maar een komma - Reken-wiskundeonderwijs van basisschool naar basisvorming
Warner Bruins
Hoe kunnen we een brug slaan tussen het reken-wiskundeonderwijs op de basisschool en dat in het voortgezet onderwijs? Nog steeds dreigen kinderen tussen wal en schip te raken. Kijken in elkaars keuken is 1 belangrijke voorwaarde om de kloof te overbruggen
Altijd je reken-gereedschap bij de hand - Leerlingen ontwikkelen hun eigen reken-wiskundige modellen
Ivanka van Dijk
Als leerlingen de werking van een model niet doorzien, kan dat model geen steun bieden in de reken-wiskundeles. Modellen die leerlingen zelf bedenken en in klassengesprekken ontwikkelen worden vaak wel begrepen en kunnen dus hulp bieden bij de opgaven.